Negatywne cechy charakteru – jak o nich rozmawiać z rekrutrem?

Ponad jedna trzecia kandydatów (36%) usłyszała na rozmowie kwalifikacyjnej pytanie o swoje słabe strony. Tak wskazuje badanie od InterviewMe. Dlaczego negatywne cechy charakteru tak bardzo interesują rekruterów? Czy są wady przekreślają Twoje szanse na wymarzoną pracę? Jak dobrze odpowiedzieć na pytanie o te cechy osobowości, którymi niekoniecznie chcesz się chwalić przed przyszłym pracodawcą? Sprawdź nasze porady!

Z tego artykułu dowiesz się:

• Czy istnieją dobre i złe cechy charakteru? Jak je rozróżniać?

• Jakie wady charakteru są największą przeszkodą w miejscu pracy?

• Czy wybrane negatywne cechy osobowości pomagają w pracy?

• Po co rekruter pyta o wady na rozmowie kwalifikacyjnej?

• Czy doświadczenie zawodowe może zrównoważyć pewne złe cechy charakteru?

• Jakie wady wymienić na rozmowie kwalifikacyjnej?

• Jak opisywać cechy negatywne na rozmowie o pracę?

• Ujemne cechy charakteru w CV – wpisywać czy nie?

• Czy warto uprzedzać pracodawcę o negatywnych cechach charakteru?

Czy istnieją dobre i złe cechy charakteru? Jak je rozróżniać?

Spora część cech nie jest jednoznacznie dobra lub zła. Ich odbiór zależy od kontekstu, intensywności oraz tego, jak wpływają na nasze otoczenie. Na przykład perfekcjonizm może pomóc w pracy wymagającej dużej dokładności, ale w nadmiarze prowadzi do prokrastynacji i wypalenia. Z kolei pewność siebie bywa odbierana jako atut, dopóki nie zacznie przypominać arogancji.

Na to, jak postrzegamy cechy u siebie i innych, wpływa też kultura. W badaniu CBOS „Autoportret Polaków i postrzegany dystans kulturowy wobec sąsiadów” respondenci najczęściej wskazywali na pracowitość jako dominującą cechę narodową. Zaraz za nią jednak pojawiły się: malkontenctwo, narzekanie, pesymizm, roszczeniowość, zawiść, cwaniactwo, brak szczerości, a nawet chciwość czy nieżyczliwość. Taki obraz nie świadczy o tym, że jesteśmy „źli z natury”, ale pokazuje, jak wiele naszych zachowań może być odbieranych nieprzychylnie. Zwłaszcza, gdy są nasilone lub nieadekwatne do sytuacji.

W kontekście zawodowym znaczenie ma to, czy dane cechy mogą przeszkadzać w realizacji zadań lub we współpracy. To właśnie takich postaw najczęściej obawiają się rekruterzy. Nie dlatego, że chcą Cię ocenić moralnie, ale dlatego, że próbują ocenić dopasowanie do zespołu i środowiska pracy. Jedna osoba może być zbyt zamknięta na feedback, inna zbyt impulsywna w sytuacjach stresowych, więc to właśnie takie obszary rekruter najczęściej próbuje wybadać podczas rozmowy kwalifikacyjnej.

Jakie wady charakteru są największą przeszkodą w miejscu pracy?

Są takie cechy, które niemal w każdym zawodzie będą utrudniać codzienne funkcjonowanie, niezależnie od branży czy stanowiska. Mowa tu chociażby o braku rzetelności, lenistwie, notorycznym spóźnianiu się, nieuczciwości czy nieumiejętności pracy w zespole. Pracodawcy nie oczekują perfekcji, ale trudno zbudować zaufanie, jeśli ktoś regularnie nie dotrzymuje słowa lub unika odpowiedzialności.

Z kolei inne cechy mogą być przeszkodą tylko w określonych rolach. Na przykład:

• Nieśmiałość – Utrudnia pracę w sprzedaży, obsłudze klienta czy zawodach wymagających publicznych wystąpień.

• Impulsywność – Nie sprzyja pracy w finansach, księgowości, laboratoriach czy innych obszarach wymagających analitycznego myślenia.

• Perfekcjonizm – Często jest powodem prokrastynacji i bywa hamulcem w zadaniach, które wymagają szybkiego podejmowania decyzji, działania pod presją czasu i elastyczności.

• Brak cierpliwości – Może być problematyczny w pracy z dziećmi, seniorami, klientami lub podczas realizacji długoterminowych projektów.

• Szybkie zniechęcanie się – Przeszkadza w zawodach powtarzalnych i wymagających konsekwencji, jak administracja czy produkcja.

Jeśli dostrzegasz u siebie takie ograniczenia, a jednocześnie marzysz o karierze w konkretnym kierunku, niewątpliwie musisz popracować nad ich przezwyciężeniem. Samoświadomość to pierwszy krok. Kolejne to rozwijanie kompetencji oraz praca nad sobą. Przy okazji dzięki temu powstanie dobra opowieść, która pokaże rekruterowi, że potrafisz wyciągać wnioski i chcesz się rozwijać mimo trudności. W końcu zwykle w przypadku jednego z najbardziej podchwytliwych pytań rekrutacyjnych zwykle nie chodzi o to, aby nie mieć słabych stron, ale o to, by pokazać, jak nad sobą pracujesz.

Czy wybrane negatywne cechy osobowości pomagają w pracy?

Chociaż może się to wydawać paradoksalne, niektóre cechy uznawane za trudne czy negatywne potrafią zadziałać na korzyść, przynajmniej w określonym kontekście. Świat pracy nie jest czarno-biały, a skuteczność zawodowa to często kwestia dopasowania stylu działania do konkretnej roli, wyzwań i otoczenia. Dlatego zdarza się, że:

• Asertywność granicząca z uporem bywa nieoceniona w negocjacjach czy w egzekwowaniu trudnych decyzji.

• Sceptycyzm może być zaletą w zawodach, w których potrzebne jest krytyczne myślenie, np. w analizie danych, audycie czy dziennikarstwie.

• Wysoka potrzeba kontroli sprawdza się w zarządzaniu projektami, gdzie liczy się precyzja i dopinanie każdego szczegółu.

• Perfekcjonizm pomaga w zawodach, w których liczy się dokładność, np. w projektowaniu UX, programowaniu czy pracy laboratoryjnej.

• Ekstrawertyczna dominacja, czyli cecha często ocierająca się o arogancję, może przez pewien czas pomagać liderom w przejmowaniu inicjatywy i budowaniu autorytetu.

• Brak empatii pomaga w podejmowaniu trudnych i niepopularnych decyzji, opartych o dane, a nie emocje.

Problem pojawia się wtedy, gdy te cechy zaczynają przeważać lub nie są odpowiednio kontrolowane. Asertywność może przerodzić się w sztywność i niechęć do kompromisu. Sceptycyzm, w cynizm i blokowanie pomysłów innych. Dominujący lider z czasem może zniechęcić zespół, jeśli nie nauczy się słuchać. Nawet cechy dające wyższą skuteczność mają swoją cenę, jeśli nie idzie za nimi autorefleksja. Dlatego nie liczy się to, czy masz trudniejszą cechę w swoim zestawie, ale jak ją wykorzystujesz oraz czy potrafisz nad nią zapanować.

Po co rekruter pyta o wady na rozmowie kwalifikacyjnej?

Pracodawca chce poznać Twoją największą wadę? To jedno z tych pytań, które potrafią wytrącić z równowagi. Zwłaszcza jeśli nie wiesz, co tak naprawdę chce usłyszeć osoba po drugiej stronie stołu. Warto mieć na uwadze, że to pytanie nie pojawia się przypadkiem. Rekruter nie szuka okazji, żeby Cię złapać za słówka ani nie oczekuje listy grzechów głównych. Jego celem jest zbadanie kilku rzeczy naraz.

Kiedy pytanie o słabe strony pojawia się w rozmowie, rekruter zazwyczaj chce sprawdzić:

• Twoją samoświadomość – Czy znasz siebie na tyle, by zauważać obszary do rozwoju?

• Umiejętność autorefleksji – Czy potrafisz spojrzeć na siebie z dystansem i wyciągać wnioski z przeszłych doświadczeń?

• Twoje podejście do pracy nad sobą – Czy masz plan, jak radzisz sobie z tym, co Ci przeszkadza?

• Dopasowanie do zespołu i stanowiska – Czy Twoje potencjalne ograniczenia nie będą kolidować z wymaganiami danej roli?

Innymi słowy, nie chodzi o to, jakie dokładnie masz wady, ale co z nimi robisz. Dlatego dobra odpowiedź na to pytanie to nie tyle spowiedź, co krótki pokaz Twojej dojrzałości zawodowej.

Czy doświadczenie zawodowe może zrównoważyć pewne złe cechy charakteru?

Jeśli jesteś specjalistą w swojej dziedzinie, masz unikalną wiedzę i potwierdzone umiejętności, pracodawca może przymknąć oko na pewne trudniejsze cechy. Zwłaszcza jeśli nie wpływają one bezpośrednio na wyniki zespołu czy relacje z klientami. W realiach rynku pracy czasem bardziej liczy się skuteczność niż kryształowy charakter. Jednak nie znaczy to, że wszystko ujdzie Ci na sucho.

Nawet unikalne kompetencje nie zrównoważą zachowań, które utrudniają pracę innym, jak brak komunikacji, agresywne reagowanie na feedback, wieczne fochy czy granie na własne konto. Arogancja może zniechęcić współpracowników, nawet jeśli handlowiec dowozi wyniki. Brak elastyczności może sprawić, że specjalista nie odnajdzie się w zespole projektowym. W pewnym momencie pracodawca stwierdzi, że koszt utrzymania takiego delikwenta w zespole jest zbyt wysoki (nie tylko finansowo). Wtedy zacznie szukać kogoś mniej problematycznego.

Z drugiej strony, samo miłe usposobienie nie wystarczy. Nawet najbardziej empatyczna i serdeczna osoba nie odnajdzie się w pracy, do której brakuje jej przygotowania, doświadczenia lub umiejętności. Dopasowanie do stanowiska ma dwa wymiary: kompetencje twarde i postawa. Jedno bez drugiego rzadko działa w dłuższej perspektywie.

Jakie wady wymienić na rozmowie kwalifikacyjnej?

Jeśli musisz wskazać swoje słabe strony, kieruj się zasadą: albo nie są związane z daną rolą, albo już nad nimi pracujesz (i masz efekty!). Dobry wybór to takie cechy, które:

• nie wpływają bezpośrednio na Twoją pracę na konkretnym stanowisku (np. „nie odnajduję się w wystąpieniach publicznych”, jeśli aplikujesz na analityka danych),

• pokazują Twoją samoświadomość i rozwój („miałam problem z delegowaniem zadań, ale nauczyłam się zaufać zespołowi i teraz pilnuję, by nie robić wszystkiego sama”).

Unikaj natomiast typowych czerwonych flag, które w oczach rekrutera mogą zapalić alarm już na starcie. Przykładowo:

• „Nie lubię pracować z ludźmi” – jeśli rekrutujesz się do zespołu.

• „Nie jestem punktualny” – nawet jeśli masz świetne pomysły, chaos w organizacji pracy to duży minus.

• „Nie lubię autorytetów” – brzmi buntowniczo, ale też jak gotowy przepis na konflikt z przełożonym.

Nie chodzi o to, żeby koloryzować rzeczywistość, bo to również nie sprawi, że dostaniesz dopasowaną ofertę. Skup się jednak na tym, by pokazać, że wiesz, co może być dla Ciebie wyzwaniem i potrafisz nad tym panować.

Jak opisywać cechy negatywne na rozmowie o pracę?

Jeżeli musisz opowiedzieć o swoich wadach i słabościach, pamiętaj, by mówić szczerze, ale z głową. Twoim celem nie jest wyznanie win, tylko pokazanie, że masz refleksję i kompetencje do rozwoju. Dlatego:

Opowiadaj obrazowo, ale nie o samych wadach – Typową radą, gdy mówisz o mocnych stronach, jest opowiadanie o konkretnych sytuacjach. Zamiast mówić: „jestem zorganizowany”, pokaż to na konkretnym przykładzie projektu, który udało Ci się zrealizować przed czasem. Podobnie z wadami, ale tutaj nie opisuj dokładnie swoich wpadek, a sytuację, kiedy udało Ci się przezwyciężyć słabość.

• Np. „Kiedyś zdarzało mi się prokrastynować przy zadaniach, które wydawały mi się mniej interesujące, ale zauważyłem, że wpływa to na efektywność całego zespołu. Dlatego wprowadziłem system dzielenia pracy na mniejsze etapy z konkretnymi terminami i nagrodami dla siebie po ich realizacji."

• Albo: „Kiedyś bardzo źle znosiłam krytykę. Po jednej trudnej rozmowie z przełożonym wzięłam udział w szkoleniu z komunikacji i zaczęłam prosić o regularny feedback. Dziś to dla mnie narzędzie rozwoju”.

Nie pogrążaj się na własne życzenie – Szczerość jest ważna, ale nikt nie oczekuje, że opowiesz o każdej porażce w karierze. Wybierz coś, co pokazuje proces uczenia się.

Nie zmyślaj i nie sięgaj po banały – „Jestem perfekcjonistą” to tekst, który rekruter słyszy tak często, że raczej wywoła uśmiech niż uznanie.

Dobra rada na koniec? Traktuj to pytanie jak szansę, żeby pokazać, że jesteś człowiekiem z krwi i kości, a nie idealnym kandydatem wyjętym z katalogu. Rekruterzy bardziej ufają osobom, które potrafią opowiadać o sobie w sposób naturalny, a na wyuczone formułki z internetu zwykle już tylko wzruszają ramionami.

👉 Wiesz już jak się przedstawić przyszłemu pracodawcy, żeby docenił Cię za pracę nad sobą i umiejętności miękkie? W takim razie aplikuj na jedną z naszych ofert pracy!

Ujemne cechy charakteru w CV – wpisywać czy nie?

CV to dokument, którego zadaniem jest pokazanie mocnych stron, osiągnięć, kompetencji i dopasowania do stanowiska. Szkoda w nim miejsca na pisanie o swoich słabościach, które i tak nie zostaną właściwie zinterpretowane bez kontekstu. O wiele lepiej umieścić tam np. wyniki testu Gallupa albo zainteresowania powiązane ze stanowiskiem.

Informacje o cechach charakteru (nawet cechach pozytywnych) powinny być konkretne i powiązane z Twoimi dokonaniami, a nie wrzucone luzem do sekcji „O mnie”. W takim wypadku analogiczne opisywanie swoich wad mijałoby się z celem. Jeżeli rekruter rzeczywiście będzie chciał zapytać o Twoje słabe strony, zrobi to na rozmowie o pracę. Tam masz przestrzeń, by wyjaśnić, co za nimi stoi i jak sobie z nimi radzisz. CV natomiast to nie miejsce na autorefleksję. Pokaż w nim doświadczenie zawodowe, kompetencje i pozytywne cechy charakteru, żeby pracodawca chciał Cię zaprosić do kolejnego etapu.

Czy warto uprzedzać pracodawcę o negatywnych cechach charakteru?

Jeśli rekruter zapyta o wady, warto mieć przygotowaną odpowiedź. Znajomość własnych cech charakteru, w tym także tych trudniejszych, to sygnał dojrzałości i samoświadomości. Jednak to jeszcze nie znaczy, że trzeba przedstawiać się w negatywnym świetle z własnej inicjatywy.

Uczciwość ma znaczenie, zwłaszcza jeśli niektóre cechy charakteru mogą być istotną przeszkodą na konkretnym stanowisku. Przykładowo lęk społeczny przy pracy z klientem, brak odporności na stres w roli lidera zespołu, czy skrajna nieumiejętność pracy w grupie przy projektach zespołowych. W takich sytuacjach warto otwarcie powiedzieć, z czym się mierzysz, żeby uniknąć złego dopasowania i frustracji po obu stronach.

Tyle że w większości przypadków nie ma potrzeby skupiać się na własnych negatywnych cechach charakteru bardziej niż to konieczne. Świetnie, że stać Cię na autorefleksję, ale najlepiej wykorzystać ją do pracy nad sobą, a nie jako alibi do słów „przecież uprzedzałem, że jestem trudny w komunikacji”. Rekruter nie oczekuje samobiczowania na rozmowie. Spodziewa się raczej, że pokażesz, jak przekuwasz swoje trudniejsze cechy w rozwój. Udowodnij mu, że umiesz zadbać o to, by Twoje przywary nie przeszkadzały w codziennej pracy, ani Tobie, ani innym.

Negatywne cechy charakteru – najważniejsze informacje

Rozmowa o negatywnych cechach charakteru to zabieg, który ma na celu sprawdzić dojrzałość emocjonalną, empatię i umiejętność pracy w zespole. Rekruterzy pytają o wady nie po to, by Cię pogrążyć, ale by zobaczyć, jak radzisz sobie z przeżywaniem negatywnych emocji, czy potrafisz wyciągać wnioski z doświadczeń życiowych i czy masz gotowość do rozwoju.

Nie każda „trudna” cecha to wyrok. Czasem nawet pesymistyczne podejście może pomóc, np. w analizie ryzyka. Ważne jest to, czy potrafisz nad nią zapanować i czy nie utrudnia współpracy. Pamiętaj więc, że nawet największe kompetencje zawodowe nie zrównoważą braku komunikatywności, gościnności czy grzeczności w codziennych relacjach w pracy.

Co z wadami w CV? Ten dokument to miejsce na Twoje atuty (empatia, gościnność, grzeczność, komunikatywność itd.), więc nie trać przestrzeni na opisywanie słabości. O negatywnych emocjach i wyzwaniach warto mówić dopiero na rozmowie rekrutacyjnej, gdy możesz dodać kontekst i pokazać, jak pracujesz nad sobą. Nie czuj też, że na rozmowie kwalifikacyjnej musisz spowiadać się pracodawcy ze wszystkich aspektów swojej osobowości, które Cię nie satysfakcjonują. Pokaż, że jesteś wartościowym kandydatem, pomimo wad, które wszyscy mamy jako ludzie.