Jak prosić o podwyżkę, by przekonać szefa do swoich argumentów

Pracownik w Polsce woli zmienić pracę niż... porozmawiać z przełożonym o podwyżce. Chodzi o strach przed odmową, niepewność co do własnej wartości na rynku pracy czy brak doświadczenia w negocjacjach? Jedno jest pewne – rozmów o zarobkach unikamy jak ognia. Odpowiednie przygotowanie do takiej rozmowy może stanowić pierwszy krok do zmiany tego trendu i większej pewności siebie w kontekście postrzegania swojej wartości jako pracowników. Przygotowaliśmy listę 9 prostych kroków, które odczarują temat proszenia o podwyżkę i pokażą, że jest to naturalny element rozwoju zawodowego każdego pracownika.

Z tego artykułu dowiesz się...

• jak przygotować się do rozmowy o większym wynagrodzeniu,

• kiedy jest najlepszy czas, by rozmawiać o podwyżce,

• jakich argumentów użyć, a jakich lepiej unikać,

• jak zachować się podczas rozmowy o podwyżce i jak odpowiadać na trudne pytania szefa,

• jak zareagować na decyzję pozytywną i negatywną.

Krok 1: Przeanalizuj swoje osiągnięcia

Zacznij od stworzenia listy wszystkich ważnych wydarzeń zawodowych, które miały miejsce od momentu otrzymania ostatniej podwyżki (lub od momentu rozpoczęcia pracy, jeśli podwyżki jeszcze nie było). Uwzględnij zarówno swoje sukcesy, jak i potknięcia. Dzięki temu będziesz mieć pełen obraz swojej pracy i łatwiej zauważysz, w jakich obszarach się rozwijałeś/aś, a gdzie możesz jeszcze coś poprawić.

Po sporządzeniu listy swoich działań, sukcesów i wyzwań, poświęć chwilę na refleksję. Przyjrzyj się całościowym wynikom swojej pracy. Czy Twoje osiągnięcia przeważają nad trudnościami? Jak bardzo rozwinąłeś/aś się od ostatniej podwyżki? Czy Twoja praca przyniosła wymierne korzyści firmie? Czy w ostatnim czasie miało miejsce zakończenie ważnego projektu, który udało Ci się domknąć z sukcesami?

To kluczowy moment, aby obiektywnie ocenić, czy Twoja praca i rozwój zawodowy uzasadniają rozmowę o wyższym wynagrodzeniu. Jeśli czujesz, że zasługujesz na podwyżkę, będzie Ci łatwiej podejść do rozmowy z pewnością siebie. Jeśli masz wątpliwości, może warto jeszcze popracować nad obszarami, które tego wymagają, i wrócić do tematu za kilka miesięcy.

Szukasz nowego zatrudnienia? Przejrzyj nasz portal z ofertami pracy!

Krok 2: Przeprowadź badanie rynku

Aby skutecznie argumentować swoją prośbę o podwyżkę, zbadaj aktualne wynagrodzenia w swojej branży i na danym stanowisku. Wykorzystaj raporty płacowe, portale rekrutacyjne, a także rozmowy z innymi profesjonalistami w Twojej sieci kontaktów.

Zwróć uwagę na takie czynniki jak:

• twoje doświadczenie i umiejętności w porównaniu do wymagań rynkowych,

• lokalizacja i specyfika branży – wynagrodzenia mogą znacząco różnić się w zależności od regionu i sektora,

• wysokość wynagrodzenia zasadniczego i ewentualnych premii uznaniowych,

• trendy w wynagrodzeniach – czy w Twojej branży zauważalny jest wzrost płac?

Dzięki takiemu badaniu uzyskasz konkretne dane, które możesz wykorzystać jako argumenty podczas rozmowy z przełożonym. Dowiesz się też, jakie wynagrodzenie jest realne i adekwatne w przypadku Twojego stanowiska.

Krok 3: Wybierz odpowiedni czas

Moment, w którym poruszasz temat podwyżki, ma duże znaczenie. Zastanów się, kiedy Twoja prośba może być najlepiej przyjęta. Rozważ następujące kwestie:

• Kondycja firmy: Jeśli firma odnotowuje dobre wyniki finansowe lub właśnie zakończyła udany projekt, szanse na pozytywną odpowiedź rosną.

• Twoje osiągnięcia: Idealnym momentem na rozmowę jest czas tuż po tym, jak ukończyłeś/aś ważny projekt lub wniosłeś/aś znaczący wkład w sukces firmy. Unikaj rozmowy zaraz po ewentualnych błędach – daj sobie czas na ich naprawienie i odbudowanie pozytywnego wizerunku.

• Czas od ostatniej podwyżki: Jeśli od ostatniej podwyżki minęło już sporo czasu, to naturalny moment, aby wrócić do tematu wynagrodzenia.

• Regularne oceny: Jeśli w firmie są ustalone terminy rozmów oceniających, warto poruszyć ten temat właśnie wtedy.

• Kalendarz przełożonego: Wybierz moment, w którym Twój szef nie jest pod presją terminów i nie jest zajęty pilnymi sprawami.

• Twoja przyszłość w firmie: Jeśli niedługo wybierasz się na urlop macierzyński lub rodzicielski albo będziesz przebywał/a na dłuższym zwolnieniu lekarskim, proszenie o podwyżkę może nie być dobrym pomysłem.

Krok 4: Zbierz argumenty

W rozmowie o podwyżce kluczowe jest przedstawienie merytorycznych i konkretnych argumentów przemawiających za podniesieniem pensji. Twoim celem jest przekonanie przełożonego, że Twoje wynagrodzenie wymaga dostosowania do wartości, jaką wnosisz do firmy. Przygotuj argumenty oparte na faktach, liczbach i przykładach.

Jakich argumentów użyć

Rozmowa o podwyżce wymaga solidnych i przekonujących argumentów, które jasno pokażą, dlaczego zasługujesz na wyższe wynagrodzenie.

Twoje osiągnięcia

Wskaż konkretne projekty, które zakończyłeś/aś sukcesem, problemy, które rozwiązałeś/aś, lub innowacje, które wprowadziłeś/aś. Na przykład:

• „W ciągu ostatnich sześciu miesięcy zrealizowałem/am projekt X, który przyniósł firmie dodatkowe 15% przychodów.”

• „Dzięki optymalizacji procesów, którą wprowadziłem/am, udało się obniżyć koszty operacyjne o 10%.”

Rozwój kompetencji

Pokaż, jak podniosłeś/aś swoje kwalifikacje lub posiadasz unikalne kompetencje i jak to wpłynęło na jakość Twojej pracy. Na przykład:

• „W ostatnim roku ukończyłem/am szkolenie z zakresu Y, co pozwoliło mi efektywniej wykonywać obowiązki i przyczyniło się do usprawnienia procesów w naszym dziale.”

Twoja rola w zespole

Podkreśl, jak Twoja praca wspiera innych członków zespołu lub firmę jako całość. Na przykład:

• „Moja dostępność i mentoring dla nowych pracowników znacząco skróciły ich proces wdrożenia i poprawiły efektywność zespołu.”

Porównanie z rynkiem

Powołaj się na dane rynkowe, które zgromadziłeś/aś w kroku 2. Możesz powiedzieć:

• „Z analizy wynika, że wynagrodzenie na podobnym stanowisku w naszej branży wynosi średnio X zł. Moje obecne wynagrodzenie jest poniżej tej wartości, mimo że moje doświadczenie i wyniki są zgodne z oczekiwaniami na tym poziomie.”

Długofalowy wkład

Zaprezentuj swoją wizję dalszego rozwoju w firmie i korzyści, jakie przyniesiesz w przyszłości:

• „Planuję kontynuować rozwój w obszarze Z, co pozwoli mi realizować jeszcze bardziej ambitne projekty, które przyniosą firmie wymierne korzyści.”

Nowe obowiązki i większa odpowiedzialność

Podkreśl, że Twój zakres pracy znacząco się poszerzył od momentu rozpoczęcia pracy lub od ostatniej podwyżki:

• „Kilka miesięcy temu przejąłem/am obowiązki związane z obsługą kluczowego klienta, co wymagało dodatkowego zaangażowania i dostosowania harmonogramu pracy.”

• „Po wdrożeniu nowego systemu CRM przejąłem/am odpowiedzialność za szkolenie zespołu i utrzymanie sprawnego funkcjonowania platformy, co znacznie poprawiło naszą wydajność.”

Jakich argumentów lepiej NIE używać

Niektóre argumenty, choć mogą być dla Ciebie istotne, nie brzmią profesjonalnie i nie przekonają szefa do podwyżki.

„Bo inni zarabiają więcej”

Odwoływanie się do pensji kolegów bez solidnych danych rynkowych może zostać odebrane jako nieprofesjonalne.

„Mam duże wydatki/osobiste problemy”

Firma nie jest odpowiedzialna za Twoje życie prywatne, dlatego argumenty tego rodzaju mogą nie zadziałać.

„Od dawna nie dostałem/am podwyżki”

Sama długość okresu od ostatniej podwyżki nie jest wystarczającym argumentem, jeśli jednocześnie nie przedstawisz wartości, jakie wniosłeś/aś do firmy w tym czasie.

„Inne firmy mnie chcą”

Grożenie odejściem może być skuteczne tylko w wyjątkowych przypadkach, ale zazwyczaj buduje niepotrzebne napięcie i może podważyć Twoją lojalność.

„Potrzebuję więcej, bo życie jest drogie”

Inflacja i rosnące koszty życia są rzeczywistością dla wszystkich, ale dla pracodawcy liczą się Twoje wyniki, a nie sytuacja ekonomiczna.

 

💡Przeczytaj także: Czym jest podwyżka inflacyjna i jak ją negocjować?

Krok 5: Przećwicz rozmowę

Przygotowanie nawet najlepszych argumentów nie wystarczy, jeśli nie przedstawisz ich w odpowiedni sposób, z pewnością siebie i otwartością na feedback. Nie da się ukryć, że rozmowa o podwyżce wynagrodzenia to stresujące wydarzenie, dlatego warto ją... przećwiczyć.

Odegraj scenariusz z osobą trzecią

Poproś kogoś zaufanego – przyjaciela, partnera, a nawet kolegę z pracy – aby odegrał rolę Twojego przełożonego. Przedstaw tej osobie kluczowe założenia rozmowy, takie jak:

• twoje główne argumenty,

• potencjalne pytania szefa,

• możliwe obiekcje.

Pracuj nad językiem ciała i tonem głosu

W przypadku negocjacji płacowych (i jakichkolwiek innych), sposób, w jaki mówisz, jest równie ważny jak to, co mówisz.

• Postawa: Siądź lub stój prosto, ale naturalnie. Unikaj skrzyżowanych ramion i nerwowych ruchów.

• Kontakt wzrokowy: Utrzymuj go, ale nie przesadzaj, aby nie wyglądało to nienaturalnie.

• Ton głosu: Mów spokojnie i pewnie. Unikaj podnoszenia głosu na końcu zdania, co może sugerować brak pewności siebie.

Ćwicz klarowność przekazu

Staraj się przedstawiać swoje argumenty zwięźle i na temat. Oto przykład:

• Niejasne: „Wydaje mi się, że zasługuję na podwyżkę, bo już długo tu pracuję i robię dużo rzeczy.”

• Klarowne: „Chciałbym omówić moje wynagrodzenie w kontekście moich ostatnich osiągnięć, takich jak zakończenie projektu X, który zwiększył przychody o 15%.”

Nagraj się i przeanalizuj błędy

Jeśli to możliwe, nagraj swoje próby. Dzięki temu zauważysz ewentualne błędy, jak:

• zbyt szybkie mówienie,

• niepewność w głosie,

• powtarzanie tych samych zwrotów.

Przeanalizuj nagranie i popraw te elementy, które mogą wpłynąć na jakość rozmowy.

 

💡Przeczytaj także: Etos, patos, logos - jak pomogą Ci w środowisku zawodowym?

Krok 6: Poproś o umówienie spotkania

Rozmowa o podwyżce powinna odbyć się w odpowiednich warunkach, dlatego ważne jest, aby wcześniej umówić się na spotkanie. Podejście do szefa „na szybko” przy biurku lub podczas przerwy nie tylko sprawia wrażenie braku profesjonalizmu, ale także może skutkować brakiem pełnego skupienia, zarówno po Twojej stronie, jak i po stronie szefa.

Zaproś na spotkanie w odpowiedni sposób

Możesz podejść osobiście i powiedzieć:

„Chciał(a)bym porozmawiać o moim rozwoju w firmie i kwestiach związanych z wynagrodzeniem. Czy możemy umówić się na spotkanie w dogodnym dla Pana/Pani terminie?”

Alternatywnie wyślij e-mail:

„Chciał(a)bym umówić się na krótkie spotkanie, aby omówić moje dotychczasowe osiągnięcia i dalszy rozwój w firmie, w tym kwestie związane z wynagrodzeniem. Uprzejmie proszę o informację, jaki termin byłby dla Pana/Pani odpowiedni.”

Wybierz odpowiedni moment

• Sprawdź, czy szef nie jest w danym momencie zajęty dużymi projektami lub pod presją terminów.

• Zwróć uwagę na harmonogram firmy – unikaj końca roku podatkowego, kiedy kwestie budżetowe są zwykle napięte.

• Jeśli szef zaproponuje termin za kilka dni lub nawet tygodni, zaakceptuj to z życzliwością. Pokaż, że szanujesz jego czas i obowiązki.

Krok 7: Zachowaj profesjonalizm podczas rozmowy

Rozmowa o podwyższeniu pensji to moment, w którym należy pokazać się od jak najlepszej strony – jako profesjonalista, który zna swoją wartość, ale jednocześnie podchodzi do sprawy z szacunkiem i rozwagą, bez niepotrzebnych emocji.

Zacznij od podziękowania

Rozpocznij rozmowę w pozytywny sposób, np.:

„Dziękuję za czas, który Pan/Pani mi poświęca. Doceniam możliwość porozmawiania o mojej pracy i dalszym rozwoju.”

Bądź rzeczowy i pewny siebie

Przedstaw swoje argumenty w uporządkowany sposób, opierając się na faktach i przygotowanych wcześniej danych. Przykład:

„Chciał(a)bym porozmawiać o dostosowaniu mojego wynagrodzenia w kontekście moich ostatnich osiągnięć, takich jak projekt X, który zakończyłem/am z sukcesem, oraz moich rozwiniętych kompetencji w obszarze Y.”

Unikaj emocjonalnego tonu

Nawet jeśli czujesz się zestresowany/a lub masz nadzieję na natychmiastowe zaakceptowanie Twojej prośby, zachowaj spokojny i neutralny ton głosu. Wystrzegaj się frustracji lub niecierpliwości, nawet jeśli rozmowa nie idzie po Twojej myśli.

Nie porównuj się do innych

Wspominanie o tym, ile zarabiają inni pracownicy, może zostać odebrane jako brak lojalności lub niezdrowa rywalizacja. Skup się wyłącznie na osiągnięciach i wartościach, jakie TY wnosisz do firmy.

💡Przeczytaj także: Czy pracodawca może zabronić rozmów o wynagrodzeniu? Sprawdź fakty

Wykaż zrozumienie dla stanowiska szefa

Jeśli usłyszysz, że firma ma ograniczenia budżetowe, okaż empatię:

„Rozumiem, że obecnie sytuacja finansowa firmy może być trudna. Być może możemy omówić plan, który pozwoli wrócić do tego tematu w przyszłości?”

Krok 8: Aktywnie wysłuchaj drugiej strony

Rozmowa o podwyżce to dialog, a nie monolog. Równie ważne jak przedstawienie swoich argumentów jest wysłuchanie tego, co ma do powiedzenia Twój przełożony.

Daj szefowi przestrzeń do wypowiedzi

Po przedstawieniu swoich argumentów zatrzymaj się i pozwól szefowi odpowiedzieć. Nie przerywaj, nawet jeśli nie zgadzasz się z tym, co mówi – wysłuchanie do końca świadczy o szacunku i profesjonalizmie.

Notuj kluczowe uwagi

Jeśli szef podaje konkretne uwagi, cele lub powody swojej decyzji, zanotuj je. To pokaże, że traktujesz rozmowę poważnie i jesteś gotowy do dalszej pracy nad swoimi kompetencjami.

Zadawaj pytania wyjaśniające

Jeśli coś nie jest dla Ciebie jasne, zapytaj. Na przykład:

• „Czy mógłby/mogłaby Pan/Pani doprecyzować, co konkretnie oznacza to w kontekście mojego stanowiska?”

• „Jakie konkretne cele powinienem/am osiągnąć, aby uzyskać podwyżkę w przyszłości?”

Nie bierz wszystkiego do siebie

Jeśli szef ma uwagi dotyczące Twojej pracy, potraktuj je jako konstruktywną krytykę. Pokaż gotowość do poprawy, np.:

• „Dziękuję za te uwagi. Postaram się popracować nad tym obszarem. Czy moglibyśmy ustalić, jakie zmiany będą dla Pana/Pani najbardziej wartościowe?”

Podsumuj stanowisko szefa

Na koniec rozmowy upewnij się, że dobrze zrozumiałeś przekaz:

• „Z tego, co rozumiem, w obecnej chwili podwyżka nie jest możliwa, ale jeśli osiągnę cele X i Y, możemy wrócić do rozmowy za trzy miesiące. Czy dobrze to podsumowałem/am?”

Krok 9: Odpowiednio zareaguj

Twoja reakcja na decyzję szefa – zarówno twierdzącą, jak i odmowną – jest równie ważna co argumentacja. Pokażesz w ten sposób profesjonalizm, gotowość do współpracy i dojrzałość. Bez względu na wynik rozmowy, Twoja postawa może wpłynąć na przyszłe decyzje dotyczące Ciebie i Twojej kariery w firmie.

Jak zareagować na decyzję twierdzącą?

Jeśli szef zgodzi się na podwyżkę, warto zareagować z wdzięcznością i entuzjazmem, jednocześnie podkreślając swoje zaangażowanie w dalszą pracę.

Podziękuj

• „Bardzo dziękuję za zaufanie i docenienie mojej pracy. To dla mnie duża motywacja do dalszego zaangażowania.”

• „Cieszę się, że mogę liczyć na takie wsparcie. Postaram się nadal przyczyniać do sukcesów zespołu i firmy.”

Podkreśl swój zapał do dalszego rozwoju

• „Jestem przekonany/a, że ten krok jeszcze bardziej zmotywuje mnie do realizacji kolejnych projektów i osiągania wyznaczonych celów.”

Zapytaj o szczegóły

Jeśli decyzja dotyczy konkretnej kwoty, upewnij się, że wszystko jest jasne:

• „Czy możemy ustalić, od kiedy nowe warunki zaczną obowiązywać?”

• „Czy mogę prosić o potwierdzenie tej decyzji w formie pisemnej, np. aneksu do umowy?”

Unikaj zbytniej euforii

Okazanie zadowolenia jest naturalne, ale zbyt emocjonalna reakcja może sprawić, że wyjdziesz na osobę nieprzygotowaną lub nieprofesjonalną. Zachowaj równowagę między radością a profesjonalizmem.

Jak zareagować na decyzję odmowną?

Jeśli szef nie zgodzi się na podwyżkę, na pewno trudno będzie Ci ukryć rozczarowanie. Także i w tej sytuacji warto jednak zachować profesjonalizm i nie zatrzaskiwać drzwi do powrotu do tej rozmowy w niedalekiej przyszłości. Ważne, aby przyjąć decyzję z godnością i wyciągnąć z niej wnioski.

Zachowaj spokój i profesjonalizm

Unikaj wyrażania frustracji czy zdenerwowania. Możesz powiedzieć:

• „Rozumiem Państwa decyzję i dziękuję za czas poświęcony na tę rozmowę.”

• „Dziękuję za szczerą odpowiedź. Doceniam możliwość omówienia tej kwestii.”

Zapytaj o uzasadnienie

Jeśli przyczyna odmowy nie została jasno przedstawiona, grzecznie poproś o wyjaśnienia:

• „Czy mógłby/mogłaby Pan/Pani wskazać, jakie obszary mojej pracy wymagają poprawy, aby w przyszłości uzasadnić taką podwyżkę?”

Zaproponuj plan działania

• „Czy moglibyśmy wspólnie ustalić cele lub działania, które powinienem/am podjąć, aby w przyszłości uzyskać podwyżkę?”

• „Czy jest możliwość powrotu do tej rozmowy za [np. trzy miesiące] po osiągnięciu konkretnych wyników?”

Nie zamykaj się na inne rozwiązania

Jeśli podwyżka jest niemożliwa, zapytaj o alternatywy:

• „Czy istnieją inne formy uznania mojej pracy, np. dodatkowe benefity, szkolenia pracownicze lub awans w przyszłości?”

 

💡Przeczytaj także: Jakie są rodzaje szkoleń pracowniczych? Jak dobrać rodzaj szkolenia dla pracowników w 8 krokach?

Podziękuj za szczerość i zakończ rozmowę z klasą

• „Dziękuję za otwartą rozmowę. Zdaję sobie sprawę, że decyzja była trudna. Teraz skupię się na dalszej pracy i osiąganiu wyników.”

Bonus: dlaczego nie warto czekać, aż szef sam da podwyżkę

Przełożeni mają na głowie wiele zadań – od zarządzania zespołem po realizację celów strategicznych firmy. Wynagrodzenie pracowników często schodzi na dalszy plan, zwłaszcza jeśli nie zgłaszasz swoich oczekiwań. To Ty jesteś najlepszą osobą, która może przypomnieć o swojej wartości i potrzebach finansowych.

Nie zawsze przełożony jest świadomy wszystkich Twoich sukcesów czy dodatkowych obowiązków, które podjąłeś/aś. Brak informacji może skutkować brakiem uzasadnienia dla podwyżki z jego perspektywy. Regularna komunikacja o swoich osiągnięciach pozwala budować argumenty do rozmowy o wynagrodzeniu.

Jeśli nie poruszasz tematu zwiększenia wynagrodzenia, szef może uznać, że jesteś w pełni zadowolony z obecnych warunków. To z kolei może skutkować brakiem jakichkolwiek zmian, mimo że czujesz, że zasługujesz na więcej. Milczenie bywa postrzegane jako zgoda – jeśli chcesz zmian, musisz je zakomunikować.

Prosząc o podwyżkę, nie tylko działasz w swoim interesie, ale także dajesz sygnał, że jesteś świadomy/a swojej wartości. Nawet jeśli rozmowa zakończy się odmową, stwarzasz podstawy do kolejnych negocjacji. Każda rozmowa o wynagrodzeniu to krok w stronę większej świadomości i lepszej pozycji w przyszłości.