Jak stworzyć dobre portfolio zawodowe — Przewodnik krok po kroku

Ze względu na coraz szybciej rozwijające się możliwości technologii cyfrowych i większą rotacyjność na rynku pracy, coraz większą rolę dla sukcesu zawodowego odgrywa umiejętność zaprezentowania swoich osiągnięć oraz umiejętności. W przypadku niektórych grup zawodów najlepszą formą prezentacji jest portfolio, czyli mówiąc potocznie teczka prac i zrealizowanych projektów. Pomaga ona zaprezentować dotychczasowy dorobek w przejrzysty i atrakcyjny dla rekruterów sposób. Jeśli chcesz stworzyć portfolio, które przykuje uwagę potencjalnego pracodawcy, przeczytaj artykuł, z którego dowiesz się, czym dokładnie jest i jak przygotować portfolio, jakie może mieć formy, jakich błędów unikać oraz dla jakich grup zawodów pomoże wyróżnić się na tle konkurencji.

W niniejszym artykule zostaną poruszone następujące zagadnienia:

• Czym jest portfolio;

• Do czego służy portfolio;

• Czy portfolio trzeba dostosowywać do konkretnej oferty pracy;

• Jakie są rodzaje portfolio;

• W jakiej wersji stworzyć portfolio — cyfrowej czy papierowej;

• Kto powinien posiadać portfolio;

• Czy portfolio jest konieczne w każdej branży;

• Jak stworzyć portfolio zawodowe krok po kroku;

• Jakie elementy powinno zawierać profesjonalne portfolio;

• Jakie elementy powinno zawierać portfolio tradycyjne;

• Jakie elementy powinno zawierać portfolio online;

• Z jakich narzędzi korzystać tworząc portfolio online;

• Jak udostępnić portfolio online;

• Jak wybrać najlepsze prace do portfolio;

• Czy można zamieścić utwór pracowniczy w portfolio;

• Jak często należy aktualizować portfolio;

• Jak wyróżnić swoje portfolio na tle konkurencji;

• Jakie błędy najczęściej popełniają osoby tworzące portfolio;

• Portfolio a budowanie marki osobistej.

Czym jest portfolio i do czego służy?

Definicją portfolio nazywa się zbiór prac mających na celu prezentację umiejętności artystycznych i technicznych, dotychczasowych osiągnięć oraz doświadczenia zawodowego. Może ono przybierać różne formy w zależności od branży, w ramach której prowadzona jest działalność. U fotografa czy modelki będą to zbiory zdjęć, u malarzy teczki z obrazami, u architektów i grafików cyfrowe zbiory projektów, zaś u programistów czy web designerów — projekty aplikacji, stron internetowych czy innych realizacji mieszczących się w zakresie branży IT. Należy podkreślić, że portfolio nie jest jedynie zbiorem projektów i prac, ale również narzędziem do autopromocji, które może zostać zastosowane zarówno podczas poszukiwania wymarzonej pracy, jak i budowania marki własnej. Portfolio służy przede wszystkim przedstawienia siebie jako profesjonalisty w danej dziedzinie, co mają potwierdzić zawarte w nim projekty, prace i inne realizacje.

Potwierdzenie swoich umiejętności technicznych i artystycznych poprzez portfolio umożliwia wizualizację umiejętności w sytuacjach, kiedy samo CV nie jest wystarczające. Dzięki starannie przygotowanemu doborowi przykładowych prac i realizacji potencjalny pracodawca ma możliwość zapoznać się z próbkami talentu, co pomaga lepiej ocenić kompetencje kandydata. Przygotowując teczkę ze zbiorem prac i projektów w celu załączenia ich do dokumentów aplikacyjnych, stwarza się możliwość zapoznania się, jak należy rozumieć jako umiejętności graficzne, techniczne, lekkie pióro, poczucie estetyki, kreatywność czy umiejętność zrozumienia koncepcji zleceniodawcy.

Czy portfolio trzeba dostosowywać do konkretnej oferty pracy?

Należy pamiętać, że dobrze wykonane portfolio może być uniwersalne i nie jest wymagane dostosowywanie go pod konkretną ofertę pracy, jak ma to miejsce w przypadku innych dokumentów aplikacyjnych, jak list motywacyjny czy CV. Jednakże w przypadku portfolio zawodowego można zdecydować się na dostosowanie go pod konkretne wymaganie stanowiska w celu zwiększenia swoich szans na powodzenie w procesie rekrutacji (np. poprzez zaprezentowanie jedynie tych prac lub projektów, które są związane z danym stanowiskiem).

Jakie są rodzaje portfolio?

Niezależnie od formy, portfolio jest zbiorem prac lub projektów, mającym na celu zaprezentowanie dotychczasowych dokonań i doświadczenia twórcy, zaś odbiorcy daje wgląd w możliwości w dziedzinie, którą reprezentuje autor teczki. Wyróżnia się dwa główne rodzaje — portfolio tradycyjne (fizyczne) i portfolio online. W przypadku portfolio tradycyjnego prace są prezentowane przy pomocy nośnika fizycznego (na przykład w formie papierowej, dioramy, makiety, rzeźby itp.), z kolei w formie online jest przekazywane przy pomocy nośnika cyfrowego (może być zapisane w postaci pliku w formacie PDF, znajdować się w chmurze czy też przybierać formę witryny internetowej lub konta w mediach społecznościowych). Warto podkreślić, że portfolio zapisane w formie pliku można wydrukować — kwalifikuje się je od tego momentu jako portfolio fizyczne, w wersji papierowej.

Tradycyjne portfolio

Decydując się na tradycyjne portfolio, należy zdecydować, czy będzie ono wykonywane w formie papierowej, czy może interaktywnej, jak rzeźba, diorama lub makieta. Wybierając fizyczne portfolio, należy rozważyć, jakie są zalety i wady takiego rozwiązania oraz czy taka forma najlepiej odda specyfikę działalności twórcy. Zawody, w których może się sprawdzić tradycyjny format na fizycznym nośniku: malarstwo, rzeźbiarstwo, modeling i fotomodeling, fotografia, architektura, projektowanie odzieży i wnętrz, design, fryzjerstwo i kosmetologia oraz marketing.

Zalety:

1. Unikalny charakter — Dzięki fizycznej obecności i lepszych doznaniach przy kontakcie z dziełem "na żywo", dlatego zbiór prac w formie tradycyjnej może pozostawić pozytywniejsze wrażenia oraz łatwiej przyciągnąć uwagę odbiorców.

2. Fizyczne doświadczenia dla odbiorcy — Fizyczne obcowanie z dziełem pozwala na doświadczanie sztuki "na żywo", co znacznie bardziej angażuje odbiorców i lepiej zapada im w pamięć.

3. Możliwość bezpośredniego kontaktu z twórcą — W przypadku doświadczania sztuki na żywo lub podczas fizycznych doznań z projektem, możliwość rozmowy z twórcą i zadania mu pytań nie tylko sprawia, że w odbiorcy znacznie łatwiej wzbudzić zainteresowanie, ale też może przesądzić o decyzji dotyczącej podjęcia współpracy. Dlatego też możliwość osobistego kontaktu odgrywa jedną z kluczowych ról podczas targów, wystaw oraz konkursów.

Wady:

1. Mniejsze możliwości aktualizowania — Fizyczne portfolio jest znacznie mniej elastyczne pod względem możliwości wprowadzania aktualizacji, przez co trudniej dostosować je pod konkretne osiągnięcia czy też potrzeby odbiorców.

2. Ograniczony zasięg odbiorców — Ze względu na to, że teczka tradycyjna musi zostać osobiście zaprezentowana lub przekazana fizycznie, trafia do mniejszego grona odbiorców, niż ich cyfrowy odpowiednik.

Portfolio online

Dynamiczny rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych sprawił, że można wykorzystać narzędzia nie tylko do wykonania CV czy listu motywacyjnego w wersji cyfrowej, ale również portfolio zawodowe. W takiej formie znacznie łatwiej je przygotować i dołączyć do pozostałych dokumentów aplikacyjnych, a następnie rozesłać lub udostępnić przy pomocy sieci do szerszego grona odbiorców spoza lokalnej społeczności. Dzięki zaawansowanym narzędziom dającym szerokie pole do manewru (np. poprzez gotowe szablony portfolio) można efektywnie przygotować zbiór projektów i prac, który najlepiej oddaje dotychczasowe osiągnięcia, umiejętności artystyczne i techniczne oraz doświadczenie. Portfolio w wersji cyfrowej sprawdzi się właściwie w każdej dziedzinie w zależności od potrzeb twórcy: grafika, programowanie, web design, UI/UX design, animacja, aktorstwo, copywriting, redakcja, dziennikarstwo, praca naukowa, malarstwo, rzeźbiarstwo, modeling, fotomodeling, fotografia, architektura, projektowanie odzieży i wnętrz, design, fryzjerstwo, kosmetologia i marketing.

Zalety:

1. Łatwość udostępniania poprzez różne media — Tworzenie swojego portfolio w wersji cyfrowej umożliwia udostępnianie go poprzez różne media społecznościowe, fora tematyczne i portale branżowe, co umożliwia dotarcie do szerokiego grona odbiorców, co jest szczególnie istotne w przypadku freelancerów budujących markę własną. Portfolio online znacznie łatwiej udostępnić potencjalnym pracodawcom, gdyż nie ma konieczności dostarczania osobiście lub za pośrednictwem poczty fizycznych egzemplarzy.

2. Możliwość aktualizowania portfolio na bieżąco — Dzięki wygodnym narzędziom do wykonania portfolio, można je edytować z dowolną częstotliwością w dogodnym dla siebie czasie, co umożliwia aktualizowanie prezentacji osiągnięć, prac i projektów na bieżąco, gdy tylko zajdą jakieś zmiany.

3. Szeroki zasięg odbiorców — Udostępniając swoje portfolio w sieci, można dotrzeć do szerszego grona odbiorców (również spoza swojego lokalnego środowiska, a nawet do zagranicznych), co daje większe szanse na zdobycie ciekawego zlecenia.

4. Prostsza autopromocja — Ze względu na to, że więcej osób ma możliwość przeglądania portfolio w wersji cyfrowej nawet bez udziału artysty czy specjalisty z branży IT w dogodnym dla siebie czasie, można w łatwiejszy i szybszy sposób wypromować się niskim nakładem czasu własnego, co sprzyja szybszemu budowaniu marki własnej.

5. Większa różnorodność form i narzędzi — Różnorodność narzędzi do tworzenia portfolio online daje możliwość dostosowania formy swojego zbioru projektów lub prac do własnych potrzeb, co umożliwia zrobienie dobrego wrażenia na odbiorcach i dopasowania swojej teczki do branży.

Wady:

1. Konieczność dbania o aktualizacje i bezpieczeństwo danych — W celu ochrony swojego wizerunku i prywatności prac lub projektów, należy dokonywać regularnych aktualizacji oprogramowania i odpowiednio zabezpieczać swoje dane, gdyż w sieci mimo szerszego grona odbiorców, którzy zyskują łatwiejszy dostęp do zbioru projektów lub prac, łatwiej natrafić na osoby, które mogą wykorzystać je do celów komercyjnych bez zgody autora (naruszając przy tym jego prawa autorskie).

2. Większa konkurencja — Ze względu na to, że znacznie łatwiej można udostępnić portfolio cyfrowe, niż tradycyjne dużemu gronu odbiorców, pojawia się również większa konkurencyjność.

Portfolio w wersji cyfrowej czy papierowej?

Chociaż technologie cyfrowe są już ogólnodostępne i coraz bardziej wypierają tradycyjne formy przekazu, a praktycznie w każdej dziedzinie istnieje możliwość przygotowania portfolio w wersji online, niekiedy zdarzają się sytuacje, w których przygotowanie go w formie fizycznej daje przewagę lub staje się wręcz konieczne. Poszukując zleceniodawców czy zatrudnienia również spoza swojego miejsca zamieszkania warto zdecydować się na wersję cyfrową, którą można dołączyć do maila lub jako załącznik wysyłając aplikację przez formularz kontaktowy w odpowiedzi na ofertę pracy bądź zamieścić online w formie własnej strony internetowej czy konta w social mediach. Również pracując jako freelancer, warto zrobić portfolio cyfrowe, umożliwiając łatwiejsze zyskanie rozgłosu i efektywniejsze budowanie marki własnej. Warto jednak podkreślić, że jedno nie wyklucza drugiego i decydując się na portfolio tradycyjne, nic nie stoi na przeszkodzie, aby zrobić dodatkowo portfolio online. Warto podkreślić, że decydując się na wersję cyfrową, wiele narzędzi do wykonania własnej teczki prac i projektów posiada także wbudowaną opcję zapisywania w pliku PDF, co sprawia, że nadaje się ono nie tylko do zamieszczenia w sieci lub rozsyłania drogą mailową, ale również do druku.

Kiedy fizyczne portfolio będzie wskazane?

Prezentacja prac na spotkaniach osobistych — Fizyczny zbiór prac jest znacznie bardziej interaktywny, dlatego lepiej sprawdzi się w przypadku artystów lub specjalistów, którzy częściej uczestniczą w spotkaniach osobistych z klientami.

Prezentacja projektów na targach, wystawach i konkursach — W trakcie trwania wystaw artystycznych, konkursów projektowych bądź targów branżowych, często zdarza się, że posiadanie fizycznego zbioru projektów lub prac jest wręcz wymogiem, aby umożliwić interesantom, widowni lub jury fizyczny kontakt z dziełem.

Branża artystyczna i projektowa — Fizyczna forma może znacznie lepiej oddawać charakter i teksturę prac, niż jej cyfrowe odpowiedniki, co jest wskazane w niektórych dziedzinach, jak chociażby rzeźbiarstwo, projektowanie ręczne czy malarstwo.

Specyficzne preferencje odbiorców — Przez wzgląd na unikalny charakter i estetykę prac, niektórzy odbiorcy, pracodawcy lub zleceniodawcy mogą preferować tradycyjną formę.

Kto powinien posiadać portfolio zawodowe?

Wiele osób zastanawia się, dlaczego warto mieć portfolio. Posiadanie zbioru projektów bądź prac jest szczególnie ważne w zawodach kreatywnych i technicznych, gdzie poświadczenie posiadanych umiejętności i kwalifikacji na podstawie samego CV, listu motywacyjnego i referencji dla pracownika nie jest wystarczające. Chociaż portfolio kojarzone jest głównie z branżami kreatywnymi, posiadanie go może zostać docenione również w zawodach innych obszarów, jak chociażby IT, marketing czy działalność naukowa. Jednakże każda z dziedzin stawia inne wyzwania dotyczące wykonania zbioru projektów lub prac. Dowiedz się, co musisz widzieć, przygotowując portfolio zawodowe z obszaru swojej działalności.

Portfolio grafika komputerowego

W portfolio grafika komputerowego powinny znaleźć się przede wszystkim projekty graficzne dostosowane do specjalizacji, jaką się zajmuje: logo, banery reklamowe, ilustracje, projekty gadżetów firmowych, animacje 2D i 3D, projekty stron internetowych i interfejsu użytkownika aplikacji mobilnych, plakatów itp. Głównym celem takiego portfolio jest ukazanie różnorodności stylów i technik, aby pracodawca mógł ocenić, w jakim stopniu specjalista opanował programy graficzne, o których wspomina w swoim CV, a także może zobaczyć na własne oczy najważniejsze osiągnięcia wymienione w liście motywacyjnym grafika komputerowego. Nie trzeba tutaj dodawać dat prac, gdyż najważniejsze są umiejętności zastosowania wspomnianych narzędzi. Zamiast tego istotną rolę odgrywają osiągnięcia, czyli projekty będące ważnymi zleceniami dla znanych w branży firm — warto podkreślić to w krótkim opisie, gdyż jest to jedna z informacji, która może wzbudzić większe zainteresowanie u rekrutera czy przyszłego pracodawcy i pomaga w budowaniu renomy jako specjalisty w danej dziedzinie. Warto dołączyć również referencje do istotnych projektów, jeśli takowe się otrzymało.

Ze względu na specyfikę branży, teczka projektów grafika powinna być zawsze przygotowana w wersji cyfrowej, co jest dodatkową okazją do podkreślenia posiadanych umiejętności technicznych i znajomości narzędzi. Warto również zadbać, aby nie było zbyt obszerne i nie ładowało się zbyt długo, gdyż może zostać to odczytane jako nieumiejętność brania pod uwagę oczekiwań odbiorców. W procesie rekrutacji na stanowisko grafika posiadanie portfolio jest wręcz wymogiem koniecznym, zaś w przypadku pracy w charakterze freelancera — również narzędziem autopromocji.

Portfolio projektanta i designera

W przypadku designerów i projektantów nie tylko same realizacje odgrywają istotną rolę, ale również umiejętność ich estetycznego zaprezentowania w taki sposób, aby forma i styl portfolio był zsynchronizowany z realizacjami. Ponadto prace nie mogą być ułożone w sposób chaotyczny i powinny stanowić płynną kompozycję. Portfolio designera i projektanta pokazuje nie tylko ich projekty, ale również to, czy posiadają oni dobrze rozwinięte umiejętności niezbędne w tym zawodzie, jak rozumienie teorii koloru, kompozycji, myślenie przestrzenne, zdolność do poszukiwania innowacyjnych rozwiązań oraz czy jest zorientowany na docelową grupę odbiorców swojej teczki prac i czy potrafi wywołać w nich pożądane wrażenia. Najczęściej tego typu portfolio przygotowuje się w wersji online, ale w zależności od okoliczności można postawić również na fizyczne.

Portfolio fotografa

Tworząc portfolio fotograficzne, należy zadbać o to, żeby zdjęcia były jak najbardziej różnorodne, pokazując umiejętności fotografa w różnych dziedzinach, jak krajobrazy, portrety, fotografie ślubne i okolicznościowe, fotografię produktową lub reklamową czy zdjęcia z sesji modelingowych. W przypadku, gdy fotograf specjalizuje się w konkretnej branży (np. w fotografii ślubnej), najlepiej będzie, jeśli to właśnie zdjęcia z tej dziedziny będą dominowały w jego portfolio i wysuwały się na pierwszy plan. Warto pamiętać, że w przypadku wyróżnienia w konkursach fotograficznych czy w prasie, należy zamieścić nagrodzone zdjęcie i opisać, aby podkreślić swoje osiągnięcia. Równie dobrze może sprawdzić się portfolio tradycyjne, co cyfrowe — jest to już zależne od okoliczności i docelowej grupy odbiorców fotografa.

Portfolio architekta

Portfolio architekta powinno przede wszystkim zawierać starannie wyselekcjonowane obiekty. Jeśli architekt wykonywał nie tylko projekty wnętrz mieszkalnych, ale również innych obiektów, jak lokale usługowe i gastronomiczne, hale handlowe czy projektował infrastrukturę (np. most, tereny zieleni, jak parki i skwery), a także realizował projekty garażu, ogrodów zimowych i innych przybudów, warto zaprezentować różnorodne prace ze swojej działalności. Ponadto może on zawrzeć zdjęcia wykonanych już domów czy wizualizacje projektów w innej formie. Warto będzie zamieścić również swoje najlepsze osiągnięcia.

Jeśli architekt specjalizuje się nie tylko w wykonaniu projektów 2D, ale również 3D przy użyciu specjalistycznego oprogramowania do projektowania przestrzennego, dobrze będzie ukazać zakres swoich możliwości, decydując się na portfolio online, w którym potencjalny zleceniodawca lub pracodawca będzie mógł obejrzeć projekty trójwymiarowe, do których zostaną załączone linki czy filmiki. Decydując się z kolei na portfolio tradycyjne, architekt może wykonać fizyczną makietę, dioramę czy wydrukować swoje modele trójwymiarowe na drukarce 3D, co sprawdzi się zwłaszcza podczas targów branżowych czy konkursów.

Portfolio modelki

W zawodzie modela czy fotomodelki posiadanie portfolio jest wręcz obowiązkowe, gdyż to właśnie wizerunek i umiejętność zaprezentowania swoich umiejętności przed obiektywem jest głównym komponentem tej profesji. Oprócz fotografii z różnych sesji zdjęciowych, w krótkiej notce biograficznej lub sekcji "O mnie" należy zamieścić informację o wieku modelki, wymiarach ciała (wzrost, obwód talii, obwód bioder, obwód w klatce piersiowej), a także o naturalnym kolorze włosów. Przy notce biograficznej i informacjach o modelce musi znajdować się zdjęcie bez makijażu. Modelki mogą zdecydować się na wykonanie zarówno portfolio online, jak i tradycyjnego.

Portfolio artysty

Podczas wykonywania portfolio artysty należy zawrzeć swoje najlepsze prace wizualne (obrazy, rysunki, rzeźbę). Ważna jest tutaj prezentacja swojego stylu i wybór sposobu, który wywoła pożądane wrażenia u odbiorcy. Chociaż coraz częściej w tej dziedzinie pojawiają się portfolio cyfrowe, aby dotrzeć do szerszego grona odbiorców ze swoją twórczością, większość artystów przygotowuje tradycyjne teczki, dzięki którym lokalni widzowie mogą w sposób fizyczny doświadczać sztuki i porozmawiać osobiście z twórcą.

Portfolio fryzjera i kosmetyczki

Również w takich zawodach, jak fryzjer, kosmetyczka, wizażysta i stylista można wykonać portfolio zawierające najlepsze z dotychczasowych realizacji uwiecznionych na fotografiach. Dobrą praktyką będzie również krótki opis czynności, jakie zostały podjęte lub zastosowanych technik. W przypadku makijażu, fryzur i stylizacji na konkursy dobrze będzie zaznaczyć taką informację podczas wykonywania opisu i dodatkowo wyeksponować drobnym akcentem wizualnym.

Portfolio aktora

Portfolio w zawodzie aktora powinno być przygotowane w formie cyfrowej, do tego w postaci własnej strony internetowej opatrzonej nazwą domeny zawierającą imię i nazwisko artysty. Poza krótką notką biograficzną z przebiegiem kariery i opatrzoną zdjęciem powinien znaleźć się opis najważniejszych ról oraz próbki scen w postaci filmików, które reprezentują jak najszerszy wachlarz umiejętności aktorskich. W portfolio nie powinno pomijać się scen, które stały się kultowe i powszechnie rozpoznawalne, gdyż pomogą lepiej skojarzyć odbiorcom odgrywaną rolę z aktorem. Własna witryna internetowa jest tutaj przede wszystkim narzędziem do autopromocji, ale w przypadku mniej znanych aktorów jest to okazja do pokazania swojego warsztatu i umiejętności odgrywania ról w filmach różnych gatunków (np. komedii, dramatów, thrillerów).

Portfolio copywritera, redaktora i dziennikarza

Portfolio copywritera, redaktora i dziennikarza zazwyczaj posiada formę elektroniczną. Jest to zbiór próbek tekstów o różnorodnej specyfice, stylu i o różnym charakterze. Mogą być to próbki artykułów, treści na strony WWW, teksty zapleczowe lub reklamowe, opisy produktów i usług, treści wywiadów i innych form pisemnych. Tworząc portfolio, można zamieścić również odnośnik do bloga, jeżeli takowego się prowadzi. Głównym celem jest pokazanie umiejętności operowania słowem, dostosowania języka do charakteru tekstu, kreatywności i elastyczności. Dobrą praktyką będzie również zamieszczenie otrzymanych referencji. Szczególnie istotne jest to w zawodzie freelancera, gdzie próbki tekstów często decydują o nawiązaniu współpracy.

W przypadku dziennikarza telewizyjnego można zdecydować się na zamieszczenie fragmentów wywiadu w formie filmików, aby pokazać swoje umiejętności krasomówcze (wraz z dykcją), umiejętność efektywnej komunikacji z rozmówcą i zadawania odpowiednich pytań.

Portfolio animatora

W portfolio animatora powinny znaleźć się nie tylko rysunki czy zrzuty ekranu pokazujące początkowy etap tworzenia animacji, ale również efekty końcowe. Dobrym pomysłem będzie zamieszczenie filmiku z time lapse (przyspieszeniem czasu) w celu zaprezentowania procesu animowania dla wybranych projektów. Ze względu na taką formę prezentacji umiejętności, portfolio animatora powinno być zaprezentowane online.

Portfolio programisty, web developera i projektanta UI/UX

Portfolio programisty powinno zawierać projekty, kody źródłowe i aplikacje. Można zamieścić zrzuty ekranu z fragmentów kodu. U web developera i projektanta UI/UX można zamieścić screenshoty z linkami do stron internetowych lub aplikacji mobilnych, desktopowych i webowych. Istotne w tych zawodach jest zaprezentowanie umiejętności technicznych oraz innowacyjnego podejścia do rozwiązywania problemów. W opisach projektów dobrze będzie podkreślić również swoje największe osiągnięcia. Ze względu na specyfikę zawodu, portfolio powinno zostać wykonane wyłącznie w wersji cyfrowej, aby dodatkowo zaprezentować znajomość języków programowania i umiejętność operowania zaawansowanymi narzędziami.

Portfolio pracownika naukowego

W przypadku pracowników naukowych portfolio powinno zawierać najważniejsze pozycje dorobku naukowego z opisem publikacji lub uczestnictwa czynnego w ważnych konferencjach naukowych. Mniejsze znaczenie ma tutaj oprawa wizualna — wystarczy, że jest przejrzysta, estetyczna i nie odwraca uwagi odbiorcy od treści merytorycznej fragmentów artykułów naukowych czy wystąpień konferencyjnych. Chociaż w przypadku aplikacji na stanowisko na innej uczelni nadal składa się portfolio fizyczne, coraz więcej dydaktyków i badaczy decyduje się na wersję cyfrową, która może zawierać nagrane fragmenty wystąpień lub linki do nich przekierowujące, skany referencji i certyfikatów oraz inne elementy posortowane na osobnych podstronach. W przypadku pracowników naukowych bibliografia może być dłuższa, zwłaszcza w przypadku licznych osiągnięć lub sporego dorobku naukowego. Dobrym pomysłem będzie również wykonanie wersji językowej (w szczególności po angielsku), aby portfolio miało zasięg międzynarodowy i umożliwiało nawiązanie współpracy również z uczelniami czy instytucjami naukowymi spoza kraju. Warto podkreślić, że również nauczyciele i osoby biorące udział w rekrutacji na studia doktoranckie coraz częściej załączają portfolio wraz z innymi dokumentami aplikacyjnymi.

Portfolio marketingowca

Również marketingowcy, pomimo tego, że nie zaliczają się do branży kreatywnej, technologicznej czy środowiska naukowego, coraz częściej decydują się na wykonanie portfolio, które zawiera najlepsze kampanie reklamowe i marketingowe. Ze względu na unikalny charakter, najlepszą formą prezentacji okazuje się wersja online w postaci własnej witryny internetowej. Jej celem jest "dobrze sprzedać" swoje umiejętności i wzbudzić zaufanie potencjalnych pracodawców lub partnerów biznesowych. W pracy marketingowca ważny jest również wizerunek i profesjonalizm, dlatego również jego portfolio musi zrobić dobre pierwsze wrażenie i zainteresować rekrutera do zapoznania się z zawartością. W portfolio marketingowca niezwykle ważną rolę odgrywa język korzyści i to właśnie w taki sposób należy wykonać opisy dotychczasowych kampanii i osiągnięć, a także bibliografii, nie zapominając o zachowaniu profesjonalnego języka. Osoba specjalisty ds. marketingu powinna sprawiać wrażenie łatwej w komunikacji, znającej się na swoim zawodzie, a także otwartej i przekonującej.

Czy portfolio jest konieczne w każdej branży?

Nie w każdym zawodzie portfolio jest konieczne czy pożądane. Jednak wszędzie tam, gdzie o zatrudnieniu kandydata decydują jego mierzalne umiejętności możliwe do przedstawienia w formie graficznej, wizualnej, audiowizualnej lub tekstowej, posiadanie portfolio staje się wymogiem. Dzięki temu pracodawca ma możliwość upewnienia się co do posiadanych umiejętności i porównać ich poziom do stawianych kandydatom oczekiwań.

Jak stworzyć portfolio zawodowe krok po kroku

Zdefiniowanie celu portfolio — Rozpoczynając tworzenie dobrego portfolio, należy się zastanowić, do jakiej grupy docelowej ma zostać ono skierowane. Określenie celów pomaga dostosować zawartość teczki i jej formę do jej potencjalnych odbiorców. Inaczej będzie wyglądało portfolio fotograficzne na śluby i wesela, a inaczej dla fotografa pracującego przy sesjach zdjęciowych z modelami czy też w zbiór projektów web developera i game developera specjalizującego się w animacji 3D.

Wybór najlepszych prac — Jednym z najważniejszych kroków jest selekcja swoich dotychczasowych realizacji i wybranie spośród nich najlepszych projektów lub prac w taki sposób, aby były w różnorodnych stylach i prezentowały możliwie jak najwięcej technik, umiejętności technicznych lub artystycznych, narzędzi czy pokazywało umiejętność dostosowania się do różnych oczekiwań zleceniodawców.

Zorganizowanie struktury portfolio — Na tym etapie dochodzi do określenia poszczególnych sekcji zbioru, kolejności prac lub projektów, układu prac, sporządzenie krótkich opisów do każdej pozycji oraz zorganizowanie teczki w sposób przejrzysty.

Wybór formy prezentacji prac i projektów — W tym kroku należy zdecydować, czy portfolio będzie miało formę fizyczną (tradycyjną — np. formę papierową lub w postaci dioramy z modelami) czy cyfrową (online lub w formie pliku — np. formacie PDF).

Dopracowanie estetyki — Dopracowując zbiór projektów i prac, należy zadbać o estetyczną oprawę. Począwszy od okładki i pierwszych stron lub wyboru odpowiedniego szablonu portfolio w narzędziach do ich tworzenia, przez ułożenie grafik i dobranie odpowiedniej czcionki do opisów, aż po stronę z krótką notką biograficzną ze zdjęciem autora, rekomendacje i dane kontaktowe.

Optymalizacja portfolio pod różne media — W przypadku portfolio w formie cyfrowej, należy zadbać o odpowiednie zoptymalizowanie pod różne media, aby dobrze prezentowało się zarówno na ekranie komputera stacjonarnego i laptopa, jak i na urządzeniach mobilnych.

Jakie elementy powinno zawierać profesjonalne portfolio?

Głównym elementem każdego portfolio jest zbiór wyselekcjonowanych prac lub projektów mających na celu zaprezentowanie posiadanych przez twórcę umiejętności, doświadczenia i talentu — niezależnie od tego, czy zdecyduje się na portfolio fizyczne, czy w wersji cyfrowej. Profesjonalne portfolio powinno również zawierać imię i nazwisko autora, krótką notkę biograficzną, krótkie opisy wybranych prac oraz dane kontaktowe. Ponadto powinno być przygotowane w sposób estetyczny i czytelny. W przypadku przygotowywania portfolio zawodowego można zdecydować się na posortowanie projektów lub prac w sposób chronologiczny oraz krótki opis technik i narzędzi stosowanych podczas wykonania. Dodatkowo warto zamieścić także Curriculum Vitae oraz referencje od byłych pracodawców lub zleceniodawców.

Co powinno zawierać portfolio tradycyjne?

Oryginały prac lub wierne kopie — Zazwyczaj portfolio tradycyjne zawiera wysokiej jakości skany lub zdjęcia oryginalnych prac, jednak w pojedynczych sytuacjach są to oryginały (np. dioramy, rzeźby). Warto zaznaczyć, że w przypadku portfolio tradycyjnego do niektórych prac warto dodać krótkie opisy, jednak w przypadku poszczególnych zawodów nie będą one konieczne (np. u rzeźbiarza, malarza).

Estetyczną oprawę — W przypadku portfolio w wersji papierowej należy zadbać o dobór pasującej okładki i zamieszczenie strony tytułowej oraz końcowej. Można również zamieścić graficzne akcenty czy dobrać odpowiednią kolorystykę bądź czcionkę, aby album, teczka lub katalog prezentowały się nienagannie i wywoływały pozytywne wrażenia w trakcie przeglądania zawartości.

Zabezpieczenie prac przed uszkodzeniem — W przypadku zdjęć lub obrazów można zalaminować każdą ze stron albumu bądź katalogu, aby zabezpieczyć zawartość przed uszkodzeniem bądź zabrudzeniem. Jest to istotne w szczególności w sytuacjach, kiedy to samo portfolio pokazywane jest szerszemu gronu odbiorców wielokrotnie (np. podczas targów branżowych).

Krótką notkę biograficzną — Warto zamieścić krótką notkę o wykształceniu, doświadczeniu zawodowym oraz profesjonalnych zainteresowaniach twórcy.

Zdjęcie autora — Na tej samej stronie, co notka biograficzna, warto zamieścić odpowiedniej wielkości zdjęcie twórcy. Najlepiej, aby było aktualne i wywołane na papierze, który nie odbija światła (np. matowy, satynowy).

Dane kontaktowe — Na samym końcu można podać adres korespondencyjny lub siedziby pracowni autora, numer telefonu, adres e-mail lub namiary na inne formy kontaktu.

Co powinno zawierać portfolio online?

Domena (strony internetowe) — Powinna być łatwa do zapamiętania i brzmieć profesjonalnie, gdyż będzie prowadzić bezpośrednio do strony z portfolio. Najlepiej, aby odzwierciedlała to, czym zajmuje się twórca (np. nazwę dziedziny) lub zawierała imię i nazwisko albo nazwę firmy, co nada wiarygodności.

Funkcjonalny projekt UI — Tworząc interfejs użytkownika (UI — ang. user interface) powinno się wybrać taki, który będzie jak najbardziej intuicyjny, aby ułatwić i uprzyjemnić korzystanie z witryny. Wszystkie efekty audiowizualne (np. wielkość, kolor i rodzaj czcionki, szablon, kolorystyka strony, wielkość przycisków, efekty dźwiękowe) powinny być dostosowane tak, aby nie zakłócać wrażeń towarzyszących przeglądaniu prac. Wybierając szablon, należy zastanowić się, jaki będzie najlepiej eksponował zamieszczane prace, oddawał ich charakter oraz pomagał wywołać odpowiednie wrażenie u użytkowników. Można skorzystać z gotowych szablonów i czcionek dostępnych w narzędziach do portfolio online lub stworzyć własne i zaimplementować.

Strona główna — Jest to pierwszy punkt kontaktu odbiorcy z twórcą, dlatego pełni rolę wizytówki mającej na celu zachęcenie do zapoznania się z zawartością portfolio online. Pierwsze wrażenie decyduje o tym, czy użytkownika zaciekawi się do przeglądania zawartości oraz z jakimi wrażeniami wejdzie w teczkę prac lub projektów, co często decyduje o tym, z jakim nastawieniem będzie się z nimi zapoznawał. Na stronie głównej warto zamieścić wysokiej jakości zdjęcia i krótką informację o autorze prac zawartych w kolejnej zakładce. W przypadku jednozakładowych stron zakładkę dzieli się na sekcje.

Przykładowe prace i projekty — Jest to centralna część portfolio, na której odbiorca skupia najwięcej uwagi, dlatego też wszystko powinno być starannie wyselekcjonowane. W tej sekcji należy zamieścić najlepsze projekty i prace (fotografie, modele 3D, obrazy, rzeźby, projekty architektoniczne, zrzuty ekranu w przypadku programistów, próbki tekstów, grafika, animacje i krótkie filmy, demo gier i inne), które prezentują umiejętności artystyczne lub techniczne twórcy, osiągnięcia, a także jego doświadczenie i talent. Można tutaj zaprezentować zarówno samodzielnie przygotowane projekty, jak i we współpracy z innymi twórcami. Ważne jest, aby na bieżąco aktualizować zawartość tej sekcji, pokazując rozwój ścieżki kariery i na bieżąco usuwając zdezaktualizowane pozycje. Można wykorzystać również elementy białej, pustej przestrzeni pomiędzy pracami, aby lepiej podkreślić ich zawartość, co jest szczególnie ważne w przypadku minimalistycznych projektów, które mogą zostać łatwo przyćmione przez zbyt wzorzyste czy kolorowe szablony.

Krótkie opisy projektów — Pod każdą z prac warto zawrzeć zwięzły opis wyjaśniający cele projektu, wyzwania podczas realizacji, zaangażowanie w tworzenie oraz rezultaty podjętych działań.

Biografia zawodowa (sekcja "O mnie") — Na osobnej podstronie lub w wyznaczonej sekcji (w przypadku strony jednozakładkowej) powinno znaleźć się estetyczne zdjęcie twórcy z krótką notką biograficzną i opisem tego, czym się zajmuje. Warto zamieścić zwięzłą informację o wykształceniu, profesjonalnych zainteresowaniach oraz ścieżce kariery.

CV — Do portfolio w wersji cyfrowej można zamieścić Curriculum Vitae w formie pliku PDF bądź linku przekierowującego na osobną podstronę, dzięki czemu potencjalni pracodawcy, zleceniodawcy lub klienci będą mogli zapoznać się ze szczegółami doświadczenia zawodowego, wykształcenia i najważniejszych osiągnięć.

💡 Przeczytaj także: Jak napisać CV?

Dane kontaktowe — Na tej podstronie warto zamieścić dane do kontaktu: adres siedziby firmy lub korespondencyjny, numer telefonu, adres e-mail, linki do kont na portalach społecznościowych (np. Facebook, Instagram, ale mogą być również konta na portalach społecznościowych dla artystów jak np. DeviantArt czy ArtStation). Można również zamieścić formularz kontaktowy, co przydatne jest w przypadku osób prowadzących własną działalność lub pracujących jako freelancer.

💡 Przeczytaj także: Freelancer - Kto to?

Referencje — Osoby posiadające rekomendacje od pracodawców lub zleceniodawców mogą zamieścić je w tej sekcji jako potwierdzenie bądź wsparcie swojego profesjonalizmu i wiarygodności, co może pomóc odbiorcom podjąć decyzję o nawiązaniu współpracy.

Linki do projektów — W przypadku portfolio w formie wideo, projektów online lub demo gier komputerowych można załączyć linki, aby potencjalny pracodawca lub zleceniodawca miał możliwość lepiej zapoznać się z twórczością autora portfolio.

Optymalizacja strony internetowej (SEO) — Warto zadbać o optymalizację swojego portfolio online dzięki dobraniu odpowiednich słów kluczowych i zastosowaniem ich zgodnie z zasadami SEO (ang. Search Engine Optimization), aby pojawiało się na wysokich pozycjach poszukiwań w przeglądarkach internetowych. Frazy należy zamieścić w krótkich opisach prac oraz tzw. alt tekstach, czyli opisach zdjęć/prac/zrzutów ekranu. Dodatkowo można dodać bloga, na którym będą bardziej szczegółowo opisane projekty, a link zamieścić w portfolio, co poprawi widoczność witryny w sieci.

Przyjazna użytkownikowi wersja mobilna — Przez wzgląd na mniejszy ekran na urządzeniach mobilnych i ich specyfikę, warto zaprojektować swoją stronę internetową z portfolio właśnie pod tą grupę urządzeń. Należy pamiętać, aby zamieścić jedynie najważniejsze informacje. Należy dobrać odpowiednią czcionkę i zaplanować inny układ prac do wersji mobilnej, aby ułatwić scrollowanie podstron oraz dobrać wygodne menu.

Narzędzia do tworzenia portfolio online — Z czego korzystać?

Portfolio online zyskują na coraz większej popularności, w związku z czym pojawia się na rynku coraz więcej praktycznych narzędzi umożliwiających stworzenia cyfrowej wersji zbioru prac lub projektów w formie oddzielnej witryny, katalogu, albumu, fotoksiążki czy prezentacji. Duża różnorodność sprawia, że każdy znajdzie coś dla siebie, jednak warto poznać kilka najpopularniejszych platform i narzędzi do tworzenia portfolio online, do których należą:

Behance — Jest to popularna i bezpłatna platforma dla twórców z branży kreatywnej o zasięgu międzynarodowym (należąca do Adobe), umożliwiająca dzielenie się zamieszczonymi na niej projektami z szerokim gronem odbiorców. Wykorzystywana do tworzenia portfolio w celu zaprezentowania umiejętności artystycznych dla potencjalnych klientów i pracodawców, z którymi znacznie łatwiej nawiązać współpracę dzięki platformie.

Canva — Posiada wbudowany kreator portfolio online, który sprawdzi się podczas przygotowania zbioru projektów i prac nie tylko dla branży kreatywnej, ale również technologicznej i marketingu. Umożliwia dodawanie grafik, obrazów, zrzutów ekranu, zdjęć, tekstów itp. Umożliwia stworzenie swojej własnej domeny pod portfolio cyfrowe z wykorzystaniem zaawansowanego narzędzia w wersji standardowej lub Canva Pro.

Dribbble — Bezpłatna platforma skierowana do twórców z branży kreatywnej (jest to głównie miniportal dla designerów i projektantów) umożliwiająca prezentację swojego zbioru prac w postaci grafiki, zdjęć i projektów. Umożliwia prezentowanie swoich prac zleceniodawcom i potencjalnym pracodawcom ze środowiska branżowego ułatwiając nawiązywanie z nimi kontaktów.

Adobe Portfolio z usługi Adobe Creative Cloud — Wraz z usługą Adobe Creative Cloud dostępne jest narzędzie przeznaczone do tworzenia kreatywnego zbioru prac bądź projektów w postaci własnej witryny internetowej. Umożliwia edycję w czasie rzeczywistym, a także możliwa jest synchronizacja Adobe Portfolio z projektami zamieszczonymi w serwisie Behance.

WordPress — Jest jednym z najbardziej powszechnych sposobów stworzenia portfolio online niezależnie od dziedziny, w jakiej prowadzi się działalność. Można wykonać stronę internetową w postaci portfolio grafika, programisty, architekta, projektanta, modelki, aktora, copywritera, pracownika naukowego oraz dla każdego innego zawodu. Ze względu na powszechność można wypozycjonować witrynę, aby była udostępniona szerokiemu gronu odbiorców.

Wix — Umożliwia stworzenie strony WWW z portfolio w chmurze. Posiada rozbudowane funkcje fotograficzne, dzięki czemu sprawdzi się na portfolio dla fotografów, modelek, fotomodelek, fryzjerów, kosmetyczek i stylistów umożliwiając tworzenie albumów. Ponadto posiada wbudowany ArtStore umożliwiający sprzedaż obrazów i grafiki.

Issuu — Zaawansowane narzędzie, które umożliwia wykonanie portfolio cyfrowego dla twórców zawodów kreatywnych pozwalając na stworzenie zbioru prac w formie katalogu, albumu czy fotoksiążki z niezwykłą dokładnością aż po najmniejsze szczegóły. Jest kompatybilne z Canvą. Sprawdzi się w szczególności u projektantów, designerów, fotografów, grafików i architektów.

Squarespace — Płatne, zaawansowane narzędzie umożliwiające stworzenie swojego portfolio w postaci spersonalizowanej strony. Posiada również gotowe szablony umożliwiające szybkie i łatwe stworzenie zbioru prac i projektów dla twórców z różnych dziedzin.

Udostępnianie portfolio online — Jak to zrobić?

Chcąc udostępnić swoje portfolio online, należy pamiętać przede wszystkim, aby określić główny cel takiego posunięcia oraz grupę docelowych odbiorców w celu lepszego dopasowania zbioru projektów i prac do ich oczekiwań. Należy pamiętać przede wszystkim, aby odpowiednio chronić swoje prace i projekty (grafiki, zdjęcia, animacje, teksty, programy itd.) przed kopiowaniem i wykorzystaniem bez wyraźnej zgody twórcy. Dobrym pomysłem będzie zamieszczenie informacji, która wyraźnie podkreśla, że zgodnie z prawem autorskim kopiowanie i rozpowszechnianie utworów bez zgody autora jest nielegalne. Można również skorzystać z opcji zabezpieczeń zawartych w niektórych narzędziach do tworzenia portfolio, aby uniemożliwić pobieranie grafiki, zdjęć czy utworów audiowizualnych przez osoby trzecie. Niektórzy stosują również znaki wodne mające chronić prace przed udostępnieniem jako swojego autorstwa przez osoby niepowołane oraz ich komercyjnym wykorzystaniem bez wiedzy twórcy. Warto mieć jednak na uwadze, że wykorzystanie fragmentów utworów zgodnie z zasadą "fair use" nie podchodzi pod łamanie praw autorskich, o ile fragment został wykorzystany dla celów niekomercyjnych i zawiera dokładne informacje o źródle utworu i jego autorze.

Udostępniając portfolio w wersji online, należy również zabezpieczyć odpowiednio dane osobowe i zamieścić jedynie takie, które są niezbędne. Zbyt duża ilość danych osobowych może doprowadzić do naruszenia ich przez osoby do tego nieuprawnione, a co za tym idzie — poważnych konsekwencji dla autora zbioru prac lub projektów.

W przypadku portfolio zawodowego wysyłanego wraz z CV i listem motywacyjnym do rekrutera lub potencjalnego pracodawcy warto dołączyć linki do swoich kont w mediach społecznościowych, na których prezentowana jest szerzej twórczość, aby dać możliwość zapoznania się ze swoimi pracami jeszcze przed rozmową kwalifikacyjną. Również podczas udostępniania teczki aktualnemu pracodawcy znacznie łatwiej jest uzasadnić swoje oczekiwania dotyczące potencjalnego awansu bądź podwyżki. Warto wspomnieć, że w przypadku własnej witryny internetowej samo udostępnienie to nie wszystko i należy również zadbać o widoczność strony w sieci.

Jak wybrać najlepsze prace do portfolio?

Niektórzy mogą zastanawiać się, czym kierować się przy wyborze najlepszych prac do portfolio. Niezależnie od tego, czy będą to fotografie, obrazy, zrzuty ekranu czy linki do projektów 3D bądź animacji, powinno się wybrać takie projekty, które będą reprezentowały jak największą różnorodność stylów, technik i umiejętności twórcy. Najlepiej, aby były to nowsze realizacje lub takie, które prezentują aktualny poziom doświadczenia oraz posiadanych kompetencji. Dobrze jest również dbać o aktualność portfolio, aby ukazywało szczyt możliwości osoby, która prezentuje swój dorobek.

Czy można zamieścić utwór pracowniczy w portfolio?

Zastanawiając się, czy można zawrzeć utwór pracowniczy (powstały przez przypadek w godzinach pracy przy pozostaniu z pracodawcą w stosunku pracy) w swoim portfolio, warto mieć na uwadze przepisy dotyczące prawa autorskiego, które traktują o tym, że autorskie prawa osobiste są niezbywalne, nieodsprzedawalne i bezterminowe, co oznacza, że od chwili stworzenia przypisane są wyłącznie autorowi utworu, niezależnie od tego, czy stworzył on go miejscu pracy i z wykorzystaniem materiałów i narzędzi należących do pracodawcy oraz czy pomagali mu w tym inni pracownicy zatrudnieni przez tego samego pracodawcę. Warto zaznaczyć, że o ile prawa majątkowe przysługują pracodawcy w przypadku utworu pracowniczego, o tyle osobiste należą do twórcy, co oznacza, że przysługuje mu prawo do potwierdzania autorstwa swojego dzieła, w tym również poprzez umieszczenie go w swoim portfolio, gdyż nie czerpie on z tego korzyści majątkowej.

Jak często należy aktualizować przygotowane portfolio?

Utrzymanie aktualności portfolio wpływa na jego atrakcyjność dla potencjalnych pracodawców i zleceniodawców bądź klientów, dlatego też warto dbać o to, aby na bieżąco usuwać stare i zdezaktualizowane prace i zastępować je takimi, które oddają aktualny poziom posiadanych umiejętności oraz doświadczenia zawodowego. Znacznie łatwiejsze jest aktualizowanie portfolio online, gdyż można to zrobić w dowolnym czasie. Nieco trudniej jest dbać o bieżącą aktualizację portfolio tradycyjnego. Warto jednak pamiętać, że tworząc portfolio cyfrowe niektóre narzędzia, umożliwiają zapisanie go w pliku PDF i wydrukowanie w wersji papierowej, co jest znaczącym ułatwieniem. Ważne jest, aby portfolio nadążało za nowymi osiągnięciami i postępami zawodowymi twórcy, co odgrywa kluczową rolę zwłaszcza w przypadku osób pracujących jako freelancer i budujących markę własną.

Jak wyróżnić swoje portfolio na tle konkurencji?

Zastanawiając się, czy dodając do dokumentów aplikacyjnych swoje portfolio, można zwiększyć swoje szanse w procesie rekrutacyjnym, należy podkreślić, że w pewnych zawodach zdecydowanie tak. Dotyczy to głównie grup zawodów kreatywnych i technicznych, ale również pracy naukowej czy marketingu. Dołączenie portfolio sprawia, że aplikacja wyróżnia się na tle kandydatów przesyłających jedynie CV i list motywacyjny, a ponadto zbiór projektów lub prac pokazuje, co kandydat naprawdę potrafi, jak wygląda jego warsztat, a także jakie osiągnięcia posiada na swoim koncie, co prezentuje się znacznie lepiej, niż jedynie wymienienie tych pozycji w Curriculum Vitae. Zastanawiając się, w jakim formacie wysłać CV wraz z portfolio zawodowym, warto zadbać o to, żeby były one w pasujących do siebie formach. W przypadku kreatywnego CV należy zadbać o to, aby szablon lub akcent graficzny czy kolorystyczny współgrał ze wszystkimi innymi dokumentami aplikacyjnymi. Warto pamiętać, że dobrze stworzone portfolio pomaga wzbudzić zaufanie rekrutera lub pracodawcy do kandydata, który już na etapie rekrutacji potwierdza posiadane umiejętności techniczne lub artystyczne. Należy zadbać, aby oprawa wizualna lub audiowizualna oraz forma (cyfrowa lub tradycyjna) były dopasowane do obszaru działalności kandydata, a także by prace były zróżnicowane i aktualne, aby jak najlepiej zaprezentować posiadany przez niego warsztat oraz rozwój ścieżki kariery.

Jakie błędy najczęściej popełniają osoby tworzące portfolio?

Podczas projektowania swojego portfolio, autorom często zdarza się popełniać błędy, w szczególności w sytuacji, kiedy jest to ich pierwszy zbiór projektów lub prac. Poznaj najczęstsze potknięcia, jakie popełniają osoby tworzące portfolio.

Zbyt duża liczba prac lub projektów — Umieszczając wszystkie swoje dotychczasowe prace lub projekty w teczce, może być zbyt przytłaczające dla odbiorcy i zniechęcić go do przejrzenia ze względu na wydłużony czas przeglądania. Lepiej skupić się na najlepszych pracach, dzięki którym portfolio wygląda profesjonalnie i jest prezentacją umiejętności posiadanych przez twórcę.

Niedostateczna różnorodność — Tworząc zbiór projektów lub prac należy zadbać, aby podczas dobierania zaprezentować jak największą różnorodność stylów, co jest szczególnie ważne we wszelkich teczkach artystycznych. Tak przygotowane portfolio ma na celu zaprezentować szeroki wachlarz możliwości twórcy.

Zamieszczanie słabszych prac w portfolio — Starając się stworzyć profesjonalne portfolio, należy unikać zamieszczania słabszych prac lub projektów, które nie reprezentują aktualnego poziomu umiejętności i doświadczenia zawodowego.

Prace i projekty niezwiązane z branżą w portfolio zawodowym — Jednym z najczęściej popełnianych błędów podczas tworzenia portfolio zawodowego jest zamieszczanie prac bądź projektów, które nie są powiązane ze stanowiskiem, na jakie aplikuje twórca lub branżą, w której chce rozpocząć lub kontynuować pracę.

Prace naruszające prawa autorskie — Zamieszczając prace lub projekty w teczce, należy się upewnić, że nie naruszają one w żaden sposób praw autorskich innych twórców (którzy mogli zastrzec lub opatentować pomysł bądź sposób wykonania) i są w pełni legalne.

Nieczytelne opisy — Opisy zamieszczone pod pracami powinny być zwięzłe i klarowne. Należy zachować profesjonalny styl, unikając zbyt długich opisów, żargonu branżowego, skrótów myślowych oraz błędów ortograficznych, językowych i stylistycznych. Ponadto należy zadbać o dobór odpowiedniej czcionki i jej wielkości, aby osoba zapoznająca się ze zbiorem projektów lub prac nie miała problemu z odczytaniem opisów.

Brak aktualizacji — Aktualizacje powinny odzwierciedlać najnowsze osiągnięcia twórcy lub specjalisty i obrazować rozwój jego umiejętności. Pokazywanie zbyt starych realizacji może być sygnałem, że autor portfolio przestał się rozwijać.

Portfolio a budowanie marki osobistej

Portfolio powinny posiadać również osoby prowadzące własną działalność lub pracujące jako freelancer. Budując własną markę, niezwykle ważną rolę odgrywa dbałość o wizerunek oraz grono potencjalnych klientów czy zleceniodawców. W przypadku działalności artystycznej lub technologicznej można stworzyć portfolio na wzór katalogu czy galerii realizacji, co ma za zadanie zobrazowanie odbiorcom, jakiego poziomu umiejętności, doświadczenia i zakresu kompetencji mogą oczekiwać od twórcy. Ważne jest również, aby w miarę możliwości zamieścić referencje i certyfikaty, co ma potwierdzić wysoką jakość projektów i wzbudzić zaufanie do marki. Warto pamiętać, że takie portfolio może przełożyć się na ilość przyszłych zleceń w postaci projektów lub podjętej współpracy w ramach działalności twórcy.