Blog

04.02.2025

Działalność gospodarcza a emerytura - co warto wiedzieć?

Własna firma to dla wielu osób realna szansa na większe pieniądze i lepszy standard życia. Może się jednak okazać, że po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego, wysokość świadczenia nie będzie zadowalająca. Sprawdź, jak wygląda kwestia obliczania emerytur dla przedsiębiorców oraz opłacania składek i poznaj alternatywne sposoby zabezpieczenia swojej przyszłości.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Czy prowadząc działalność gospodarczą, trzeba opłacać składki na emeryturę?

  • Jak ZUS oblicza emeryturę dla przedsiębiorców?

  • Jakie są różnice między emeryturą z działalności gospodarczej a z etatu?

  • Czy przedsiębiorca może dobrowolnie zwiększyć swoje składki emerytalne?

  • Co się stanie, jeśli przedsiębiorca nie opłaca składek emerytalnych?

  • Jakie formy działalności gospodarczej pozwalają na inne sposoby zabezpieczenia emerytalnego?

  • Czy przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg w składkach emerytalnych, np. Małego ZUS-u?

  • Jak prowadzenie działalności gospodarczej wpływa na wysokość emerytury w praktyce?

  • Czy można prowadzić działalność gospodarczą na emeryturze?

  • Jakie dodatkowe możliwości oszczędzania na emeryturę mają przedsiębiorcy?

Składki emerytalne na działalności gospodarczej - czy trzeba je opłacać?

Bez względu na to, czy zatrudniasz ludzi, czy też pracujesz na kontrakcie B2B jako soloprzedsiębiorca, musisz regularnie dokonywać wpłat do ZUS. Prowadzenie własnej działalności gospodarczej wiąże się z licznymi obowiązkami, w tym koniecznością samodzielnego opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Jedną z najważniejszych jest składka emerytalna, która buduje Twoją przyszłość finansową. To Ty jako przedsiębiorca musisz zadbać o jej uregulowanie.

Wysokość składki zależy od podstawy, od której jest naliczana. Jeśli dopiero zaczynasz działalność, możesz skorzystać z ulgi na start, która przez pierwsze sześć miesięcy zwalnia Cię z opłacania większości składek na ubezpieczenia społeczne, w tym emerytalnej. Po zakończeniu tego okresu masz możliwość korzystania z preferencyjnych składek ZUS przez kolejne dwa lata. Dzięki nim zapłacisz niższe składki, ale nie ominie Cię konieczność ich przelewania, również na ubezpieczenie emerytalne.

Po okresie preferencji przechodzisz na tzw. pełny ZUS, gdzie składki są obliczane od minimalnej podstawy, która w 2025 roku wynosi 5203,80 zł. Od tej kwoty naliczana jest składka emerytalna, stanowiąca 19,52% podstawy. Oznacza to, że w Twoim budżecie na prowadzenie działalności musisz uwzględnić comiesięczną wpłatę wynoszącą co najmniej 1015,78 zł.

Samodzielne opłacanie składek może się wydawać sporym obciążeniem budżetu, ale warto pamiętać, że w przyszłości te wpłaty przekładają się na Twoje prawo do emerytury. Dlatego warto planować wydatki z wyprzedzeniem, aby należności były regulowane terminowo.

Przedsiębiorca nie opłaca swoich składek emerytalnych - konsekwencje

Niestety, obowiązku opłacania składek z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, nie da się łatwo uniknąć. Przelewanie do ZUS składek na ubezpieczenia społeczne, w tym składki emerytalnej, to obowiązek każdego przedsiębiorcy. Wyjątki dotyczą jedynie osób posiadających status emeryta, przedsiębiorców zatrudnionych na umowę o pracę w innym miejscu i osiągających co najmniej minimalne wynagrodzenie oraz osób prowadzących działalność nierejestrowaną. W pozostałych przypadkach brak terminowej wpłaty składek może skutkować poważnymi konsekwencjami finansowymi i prawnymi. Przeczytaj, co może Ci grozić.

Odsetki za zwłokę

Podstawową karą za nieterminowe opłacenie składek są odsetki naliczane za każdy dzień opóźnienia. Co istotne, ZUS nie wysyła wezwania do zapłaty. Przedsiębiorca sam musi obliczyć wysokość odsetek i je uregulować. W obliczeniach mogą pomóc internetowe kalkulatory odsetek od zaległości składkowych.

Dodatkowa opłata od ZUS

ZUS może nałożyć dodatkową opłatę równą 100% wysokości nieopłaconych składek. W praktyce oznacza to, że przedsiębiorca będzie zobowiązany do zapłaty dwukrotności zaległości.

Postępowanie sądowe i egzekucyjne

Jeśli zaległości składkowe utrzymują się przez dłuższy czas, ZUS może skierować sprawę do sądu. To może prowadzić do:

  • nałożenia grzywny do 5 000 zł,

  • wniosku o przymusowy wpis do hipoteki na nieruchomości przedsiębiorcy,

  • wszczęcia postępowania egzekucyjnego.

Obniżenie przyszłej emerytury

Nieopłacone składki emerytalne bezpośrednio wpływają na wysokość przyszłego świadczenia. Każda przerwa w opłacaniu składek oznacza niższe naliczenie środków na Twoim koncie emerytalnym.

Zaniedbania w opłacaniu składek ZUS to ryzyko, które może kosztować nie tylko dodatkowe pieniądze, ale także wiele stresu i problemów prawnych. Aby ich uniknąć, warto dbać o swój harmonogram przelewów i monitorować swoje zobowiązania wobec ZUS.

Czy możesz zwiększyć swoje składki ZUS na działalności gospodarczej?

Dobrowolne opłacanie wyższych składek? Być może warto to rozważyć. Jeśli posiadasz działalność gospodarczą i zależy Ci na wyższej emeryturze w przyszłości, masz możliwość podniesienia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Dzięki temu większa część Twojego dochodu będzie odprowadzana do ZUS, co może przełożyć się na wyższe świadczenia emerytalne.

Podniesienie składek to prosty sposób, by w przyszłości zagwarantować sobie większe zabezpieczenie finansowe, jednak warto dokładnie przemyśleć ten krok. Wyższe składki to wyższe koszty miesięczne, które mogą obciążyć Twój bieżący budżet. Decyzja zależy od Twojej sytuacji i priorytetów. Choć wyższe składki mogą oznaczać większą emeryturę, nie są jedyną opcją na zabezpieczenie przyszłości. Rozważ także inne możliwości, takie jak fundusze inwestycyjne czy Indywidualne Konto Emerytalne.

Jaka emerytura z działalności gospodarczej?

Emerytura z działalności gospodarczej zależy przede wszystkim od wysokości składek, które odprowadzasz do ZUS. Działa tutaj prosta analogia – im wyższe składki, tym większe świadczenie emerytalne otrzymasz w przyszłości. Jeśli decydujesz się na opłacanie składek w minimalnym wymiarze, możesz spodziewać się niższej emerytury.

Dla porównania, średnia emerytura wypłacana przez ZUS w 2024 roku wynosiła:

  • 4 674,51 zł brutto dla mężczyzn,

  • 3 208,70 zł brutto dla kobiet.

Nieco dokładniejszy obraz zyskasz sprawdzając prognozowaną emeryturę w kalkulatorze ZUS. Miej jednak na uwadze, że świadczenia przedsiębiorców, którzy przez lata płacili najniższe możliwe składki, często są znacznie niższe od średniej. Dlatego w wielu przypadkach, aby zapewnić sobie większą stabilność finansową na emeryturze, warto rozważyć dodatkowe zabezpieczenia, takie jak:

  • Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE),

  • Indywidualne Konto Emerytalne (IKE),

  • inwestycje w fundusze, nieruchomości czy inne instrumenty finansowe.

Minimalne składki mogą być kuszącym rozwiązaniem w trakcie prowadzenia działalności, ale pamiętaj, że bez dodatkowych działań ich efekty w przyszłości mogą być ograniczone. Warto przemyśleć swoje podejście do oszczędzania na emeryturę już teraz, aby cieszyć się większą niezależnością w kolejnych latach.

Emerytura z działalności gospodarczej - czy się różni od świadczenia z etatu?

Choć zarówno praca na etacie, jak i prowadzenie działalności gospodarczej dają prawo do emerytury, różnice między nimi są znaczące. Dotyczą m.in. podstawy składek, wysokości przyszłego świadczenia i sposobu naliczania stażu pracy. Sprawdź, co warto wiedzieć.

Podstawa składek emerytalnych

Na etacie wysokość składki emerytalnej zależy od wynagrodzenia brutto. Im wyższa pensja, tym większe składki trafiają na konto w ZUS. Przedsiębiorcy ustalają podstawę składek sami, jednak często decydują się na minimalny poziom, by ograniczyć koszty. Pamiętaj, że niska podstawa oznacza niższe przyszłe świadczenie.

Wysokość emerytury

Pracownik etatowy, który zarabia więcej, odkłada wyższe składki, co przekłada się na lepsze zabezpieczenie finansowe na emeryturze. Natomiast przedsiębiorcy, którzy płacą minimalne składki, muszą liczyć się z niskimi świadczeniami, nawet pomimo większych zysków ze swojej pracy. Warto to uwzględnić, planując przyszłość.

Staż pracy i inne aspekty

Czas przepracowany na etacie wlicza się do stażu zawodowego, który ma znaczenie przy ustalaniu prawa do emerytury. W przypadku działalności gospodarczej liczy się okres opłacania składek, ale brak tradycyjnego „stażu pracy” w pełnym tego słowa znaczeniu.

Działalność gospodarcza oferuje większą elastyczność w pracy, ale wiąże się też z większym ryzykiem i odpowiedzialnością, co może wpływać na zdolność do regularnego opłacania składek. Pamiętaj, że różnice te mają realny wpływ na wysokość Twojego świadczenia i warto uwzględnić je, myśląc o zabezpieczeniu na przyszłość.

Działalność gospodarcza na emeryturze

Nie musisz porzucać przedsiębiorstwa po osiągnięciu wieku emerytalnego. Prowadzenie działalności gospodarczej na emeryturze jest w pełni możliwe i nie ma ograniczeń wiekowych, które by to uniemożliwiały. Uzyskanie prawa do emerytury lub renty nie oznacza, że musisz ustąpić miejsca młodszym przedsiębiorcom. Możesz kontynuować działalność, a nawet założyć nową firmę. Pod pewnymi względami jest to bardzo opłacalna opcja.

Jakie korzyści ma przedsiębiorca-emeryt?

  • Brak składki emerytalnej – Jeśli już pobierasz emeryturę, nie musisz opłacać składki emerytalnej, co pozwala na zmniejszenie kosztów prowadzenia firmy.

  • Możliwe zwolnienie ze składki zdrowotnej - Jeżeli Twoja emerytura nie przekracza kwoty minimalnego wynagrodzenia, a przychody z firmy nie przekraczają 50% kwoty najniższej emerytury (alternatywnie jeśli rozliczasz się z podatku w formie karty podatkowej), możesz być zwolniony ze składki zdrowotnej.

  • Elastyczność w zarządzaniu czasem – Jako emeryt możesz dostosować tempo i zakres prowadzonej działalności do swoich możliwości i potrzeb.

  • Dodatkowe źródło dochodu – Działalność gospodarcza pozwala Ci na zwiększenie budżetu domowego, bez względu na wysokość pobieranej emerytury.

Przy prowadzeniu jednoosobowej działalności gospodarczej na emeryturze warto pamiętać, że wciąż masz pełną kontrolę nad tempem pracy i zakresem obowiązków. Jeśli chcesz maksymalnie wykorzystać ten czas, zatrudnij pracowników. Odciąży Cię to z części zadań i pozwoli skupić się na tym, co sprawia Ci największą satysfakcję.

Działalność na emeryturze może być nie tylko sposobem na aktywne życie i dodatkowe dochody, ale również szansą na rozwijanie pasji czy dzielenie się wiedzą i doświadczeniem z młodszym pokoleniem.

Czy warto opóźnić przejście na emeryturę?

Jeśli jesteś przedsiębiorcą i osiągnąłeś wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), czasem warto rozważyć kontynuowanie pracy i odłożenie momentu pobierania świadczenia. Każdy dodatkowy rok opłacania składek emerytalnych zwiększa Twoje przyszłe świadczenie. Może to być szczególnie korzystne, jeśli Twoja działalność generuje dobre dochody.

Pamiętaj, że nawet na emeryturze możesz pozostać aktywny zawodowo, jednocześnie korzystając z przywilejów, jakie daje ten status. Wybór należy do Ciebie!

Jeśli nie ZUS, to co? Alternatywne sposoby zabezpieczenia emerytury dla przedsiębiorców

Jako przedsiębiorca przyzwyczajony do określonego poziomu życia, możesz zauważyć, że emerytura z ZUS-u nie zawsze wystarczy, by utrzymać standard, do którego jesteś przyzwyczajony. W przeciwieństwie do pracowników objętych Pracowniczymi Planami Kapitałowymi (PPK), Ty musisz sam zadbać o dodatkowe zabezpieczenie finansowe na przyszłość. Jakie masz opcje?

Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE)

To popularny sposób na oszczędzanie na przyszłość, który daje jednocześnie korzyści podatkowe. Wpłaty na IKZE możesz odliczyć od dochodu w zeznaniu rocznym, co zmniejsza podatek do zapłaty. Pieniądze są inwestowane, a przy wypłacie po ukończeniu 65. roku życia zapłacisz tylko 10% zryczałtowanego podatku dochodowego.

Indywidualne Konto Emerytalne (IKE)

IKE to elastyczna forma oszczędzania, gdzie możesz odkładać pieniądze bez limitów dochodowych. Wypłaty po ukończeniu 60 lat są zwolnione z podatku od zysków kapitałowych, co czyni tę opcję atrakcyjną dla długoterminowych oszczędności.

Fundusze inwestycyjne i giełda

Jeśli znasz się na inwestowaniu lub korzystasz z pomocy doradcy, możesz rozważyć fundusze inwestycyjne lub zakup akcji. Tego rodzaju inwestycje mogą przynieść wyższe zyski niż standardowe lokaty, ale wiążą się z ryzykiem.

Nieruchomości

Zakup nieruchomości pod wynajem to jedna z najczęściej wybieranych opcji zabezpieczenia na przyszłość. Dochód z wynajmu może stać się stałym źródłem finansowania po zakończeniu aktywności zawodowej.

Polisy inwestycyjne

Polisy z elementem inwestycyjnym to sposób na połączenie ochrony ubezpieczeniowej z oszczędzaniem. Dzięki temu możesz jednocześnie zabezpieczyć bliskich na wypadek nieprzewidzianych sytuacji i budować kapitał na emeryturę.

Nie ma jednej, najlepszej drogi. Wszystko zależy od Twojej sytuacji finansowej, skłonności do ryzyka i planów na przyszłość. Pamiętaj jednak, że im wcześniej zaczniesz myśleć o dodatkowym zabezpieczeniu emerytalnym, tym większy komfort zapewnisz sobie w późniejszych latach.