Ile trwa urlop rodzicielski i jak złożyć wniosek – praktyczny przewodnik dla rodziców

Planujesz dłuższy czas z maluchem po jego narodzinach? Urlop rodzicielski to świetna okazja, by spędzić z dzieckiem pierwsze miesiące życia bez stresu o pracę. Ale właściwie jak długo trwa taki urlop, kto może z niego skorzystać i jak poprawnie złożyć wniosek, by nie pogubić się w formalnościach? W naszym praktycznym przewodniku krok po kroku wyjaśniamy, ile przysługuje dni wolnych, jak można podzielić urlop między rodziców oraz jakie dokumenty złożyć, by wszystko poszło sprawnie.

Czym jest urlop rodzicielski?

Urlop rodzicielski to prawo do urlopu przysługujące pracownikom – rodzicom dziecka – w celu sprawowania opieki nad dzieckiem po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego lub urlopu macierzyńskiego. Czas trwania urlopu rodzicielskiego zależy od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie i wynosi do 41 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka lub do 43 tygodni przy porodzie mnogim.

Urlop rodzicielski jest udzielany na wniosek pracownika, który musi zostać złożony na papierze lub w formie elektronicznej nie później niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Przysługuje on zarówno matce, jak i ojcu dziecka, a także rodzicom adopcyjnym. Oboje rodzice mogą korzystać z tego uprawnienia jednocześnie lub na zmianę, jednak łączny czas urlopu obojga rodziców nie może przekroczyć ustawowego limitu.

Każdemu z rodziców przysługuje wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego, które nie mogą zostać przeniesione na drugiego rodzica. To oznacza, że jedno z rodziców może wykorzystać maksymalnie 32 tygodnie, a drugie co najmniej 9 tygodni, których nie można przenieść na inną osobę. Urlop może być wykorzystany jednorazowo lub podzielony na maksymalnie pięć części. Rodzice mogą skorzystać z tego urlopu do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat.

Które przepisy Kodeksu pracy regulują kwestie urlopu rodzicielskiego?

Kwestie urlopu rodzicielskiego regulują przede wszystkim przepisy zawarte w art. 182^1a i art. 182^1c Kodeksu pracy. Art. 182^1a określa m.in. łączny maksymalny wymiar urlopu rodzicielskiego (41 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka, 43 tygodnie przy porodzie mnogim), zasady podziału urlopu między oboje rodziców oraz ich wyłączne prawa do minimum 9 tygodni urlopu, które nie mogą być przeniesione na drugiego rodzica.

Art. 182^1c mówi o sposobie udzielania urlopu (jednorazowo lub nie więcej niż w pięciu częściach) oraz o terminie ograniczającym możliwość korzystania z tego urlopu – do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat. Reguluje także obowiązek składania wniosku o urlop, możliwość rezygnacji z urlopu i łączenia go z pracą w niepełnym wymiarze godzin.

Szukasz pracy po dłuższej przerwie? Przejrzyj ogłoszenia na Asistwork!

Komu przysługuje urlop rodzicielski?

Urlop rodzicielski przysługuje wyłącznie osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Pracownicy zatrudnieni na umowy cywilnoprawne (np. umowa zlecenie, umowa o dzieło) lub prowadzący działalność gospodarczą nie mają prawa do urlopu rodzicielskiego.

Urlop rodzicielski przysługuje pracownikom – rodzicom dziecka, którzy sprawują nad nim opiekę. Prawo do tego urlopu mają zarówno matka, jak i ojciec dziecka. Każdemu z rodziców przysługuje wyłączne prawo do co najmniej 9 tygodni urlopu rodzicielskiego, które nie mogą być przeniesione na drugiego rodzica.

Prawo do urlopu rodzicielskiego dotyczy także rodziców adopcyjnych, którzy w celu sprawowania opieki nad dzieckiem mogą korzystać z urlopu na analogicznych zasadach.

Urlop rodzicielski a inne rodzaje urlopów dla rodziców

Urlop rodzicielski to jeden z kilku rodzajów urlopów dostępnych dla rodziców w Polsce, obok urlopu macierzyńskiego ojcowskiego i wychowawczego.

Urlop macierzyński przysługuje tylko matce dziecka i trwa od 20 do 37 tygodni, w zależności od liczby urodzonych dzieci. Jest to urlop obowiązkowy (w części wynoszącej 14 tygodni po porodzie), w czasie którego matka otrzymuje 100% wynagrodzenia. Nieobowiązkową część urlopu macierzyńskiego matka może wykorzystać, lub przekazać ojcu (wtedy jest to tzw. urlop tacierzyński). Z kolei urlop ojcowski przysługuje ojcu dziecka i trwa 14 dni kalendarzowych; można go wykorzystać do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia. Ten urlop jest płatny w 100% i nie jest zależny od urlopu macierzyńskiego.

Urlop rodzicielski następuje po urlopie macierzyńskim i trwa do 41 tygodni (lub do 43 tygodni przy porodzie mnogim). Może być dzielony między oboje rodziców, z czego 9 tygodni jest zarezerwowane wyłącznie dla każdego z nich. Urlop rodzicielski można wykorzystać do ukończenia przez dziecko 6 roku życia, a wysokość zasiłku za okres urlopu rodzicielskiego wynosi 70% podstawy wynagrodzenia (lub 81,5% w niektórych przypadkach – o tym przeczytasz w dalszej części tego artykułu).

Urlop wychowawczy to dłuższe, ale już niepłatne wsparcie rodziców, którzy chcą wydłużyć okres opieki nad dzieckiem po zakończeniu urlopu rodzicielskiego. Może trwać do 36 miesięcy i jest dostępny dla każdego z rodziców, z co najmniej jednym miesiącem „na wyłączność” dla każdego rodzica. Urlop wychowawczy, podobnie jak rodzicielski, można wykorzystać do ukończenia przez dziecko 6 roku życia.

Aspekt	Urlop macierzyński	Urlop rodzicielski	Urlop ojcowski	Urlop wychowawczy
Uprawnieni	Matka dziecka	Matka i ojciec dziecka	Ojciec dziecka	Matka i ojciec dziecka
Maksymalny wymiar	20-37 tygodni (zależnie od liczby dzieci)	41-43 tygodnie (zależnie od liczby dzieci)	14 dni kalendarzowych	36 miesięcy
Okres wykorzystania	Bezpośrednio po porodzie	Po urlopie macierzyńskim, do 6 lat dziecka	Do ukończenia przez dziecko 12 miesięcy	Do ukończenia przez dziecko 6 lat
Możliwość podziału	Tak (część urlopu macierzyńskiego może być przekazana ojcu)	Tak, między oboje rodziców	Nie	Tak, między oboje rodziców
Wynagrodzenie/zasiłek	100% zasiłku macierzyńskiego	70% zasiłku macierzyńskiego	100% zasiłku macierzyńskiego	Niepłatny

 

Urlop rodzicielski – ile trwa?

Urlop rodzicielski trwa do 41 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie oraz do 43 tygodni w przypadku urodzenia wieloraczków. Ten wymiar urlopu rodzicielskiego przysługuje łącznie obojgu rodzicom dziecka, przy czym każdy z rodziców ma wyłączne prawo do wykorzystania co najmniej 9 tygodni tego urlopu, które są zarezerwowane tylko dla niego i nie mogą zostać przeniesione na drugiego rodzica. Oznacza to, że jeden rodzic może skorzystać maksymalnie z 32 tygodni urlopu rodzicielskiego, a drugi z co najmniej 9 tygodni. Rodzice mają prawo do wykorzystania urlopu rodzicielskiego do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat. Urlop ten można wykorzystać jednorazowo lub podzielić maksymalnie na pięć części.

Dodatkowo, pracownicy – rodzice dzieci posiadających zaświadczenie o ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniu albo nieuleczalnej chorobie zagrażającej życiu (zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”) – mają prawo do wydłużonego urlopu rodzicielskiego. W ich przypadku urlop może trwać do 65 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka albo do 67 tygodni w przypadku ciąży mnogiej. To wydłużenie ma na celu zapewnienie odpowiedniej opieki nad dziećmi wymagającymi szczególnej opieki zdrowotnej.

9 tygodni urlopu rodzicielskiego na wyłączność – na czym polega?

Wyłączne prawo do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego oznacza, że każdy z pracowników-rodziców dziecka ma prawo do tej części urlopu tylko dla siebie i nie może jej przenieść na drugiego rodzica. Jest to tzw. nieprzenoszalna część urlopu, która stanowi integralną część łącznego wymiaru urlopu rodzicielskiego (41 lub 43 tygodnie).

Ta zasada ma na celu promowanie aktywnego udziału obojga rodziców w opiece nad dzieckiem. Jeśli rodzic nie skorzysta z tej części urlopu, to ona przepada i nie może być przekazana drugiemu rodzicowi.

Rodzice mogą swobodnie podzielić się urlopem rodzicielskim w dowolnych proporcjach według własnych potrzeb i ustaleń, przy czym nie ma obowiązku, aby większą część tego urlopu korzystała matka dziecka, choć jest to najczęstsza praktyka. Ważne jednak, aby pamiętać o zasadzie wyłączności 9 tygodni urlopu dla każdego z rodziców, czyli każdy z nich ma prawo do co najmniej 9 tygodni urlopu, których nie może przenieść na drugą stronę.

Wyjątkiem od zasady wyłącznego prawa do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego dla każdego z rodziców jest sytuacja, gdy jeden z nich sprawuje wyłączną opiekę nad dzieckiem. W takim przypadku rodzic, który sprawuje wyłączną opiekę może wykorzystać cały wymiar urlopu rodzicielskiego, czyli 41 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka lub 43 tygodni przy porodzie mnogim.

Urlop rodzicielski – ile płatny?

Za cały okres urlopu rodzicielskiego przysługuje zasiłek w wysokości 70% podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego. Jednak pracownica może złożyć wniosek o jednoczesne skorzystanie z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego w terminie nie później niż 21 dni od dnia porodu. W takim przypadku miesięczny zasiłek za cały okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego wynosi 81,5% podstawy wymiaru zasiłku.

Ważne jest, że w takiej sytuacji również istnieje 9-tygodniowa, nieprzenoszalna część urlopu rodzicielskiego przysługująca wyłącznie ojcu dziecka. Za ten okres zasiłek wynosi zawsze 70% podstawy wymiaru zasiłku, niezależnie od tego, czy wniosek złożono w terminie 21 dni po porodzie, czy nie.

Okres urlopu	Złożony wniosek w terminie 21 dni po porodzie	Złożony wniosek po terminie 21 dni po porodzie
Urlop macierzyński	81,5% podstawy	100% podstawy
Urlop rodzicielski (całość)	81,5% podstawy	70% podstawy
9 tygodni	70% podstawy	70% podstawy

Kto płaci za urlop rodzicielski?

Za okres urlopu rodzicielskiego pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia od pracodawcy, lecz zasiłek macierzyński wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Świadczenie to finansowane jest ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, do którego składki są odprowadzane przez pracodawcę (w części finansowanej przez pracownika i pracodawcę). Oznacza to, że faktycznym „płatnikiem” urlopu rodzicielskiego jest ZUS, nie zaś pracodawca.

Pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi urlopu rodzicielskiego po złożeniu przez niego odpowiedniego wniosku. Nie finansuje jednak tego okresu – jego rola ogranicza się do formalności, takich jak przekazanie dokumentów do ZUS oraz ewentualne wypłacenie zasiłku w imieniu ZUS (jeśli jest tzw. płatnikiem zasiłków, czyli zatrudnia powyżej 20 pracowników). W takim przypadku pracodawca najpierw wypłaca zasiłek z własnych środków, a następnie rozlicza się z ZUS, który zwraca mu te pieniądze. Podstawa wymiaru zasiłku to przeciętne miesięczne wynagrodzenie z ostatnich 12 miesięcy przed rozpoczęciem urlopu.

Wysokość zasiłku macierzyńskiego (a więc także za okres urlopu rodzicielskiego) zależy od wyboru rodzica. Obecnie obowiązują dwa główne warianty:

• 100% podstawy wymiaru zasiłku za okres urlopu macierzyńskiego oraz 70% za okres urlopu rodzicielskiego,

• lub 81,5% podstawy wymiaru zasiłku za cały okres (jeśli wniosek o oba urlopy złożony zostanie w ciągu 21 dni od porodu).

W przypadku osób prowadzących własną działalność gospodarczą i zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych zasiłek za okres urlopu rodzicielskiego jest wypłacany bezpośrednio przez ZUS – pod warunkiem, że przedsiębiorca lub zleceniobiorca opłaca dobrowolną składkę chorobową. Wysokość świadczenia zależy od zadeklarowanej podstawy wymiaru składek.

Urlop rodzicielski – kiedy złożyć wniosek?

Wniosek o urlop rodzicielski należy złożyć pracodawcy co najmniej na 21 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z tego urlopu. Przepisy Kodeksu pracy wymagają, aby termin ten był zachowany, co pozwala pracodawcy na odpowiednie przygotowanie i organizację pracy. Wniosek może być złożony w formie papierowej lub elektronicznej, a do niego dołącza się odpowiednie dokumenty, w tym odpis aktu urodzenia dziecka. Jeśli rodzice zamierzają korzystać z urlopu rodzicielskiego w częściach, każdy kolejny wniosek dotyczący kolejnych części urlopu należy składać również z co najmniej 21-dniowym wyprzedzeniem przed rozpoczęciem tej części urlopu.

W przypadku, gdy urlop rodzicielski ma być wykorzystany bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, wniosek o jego udzielenie należy złożyć najpóźniej w terminie 21 dni po porodzie. Taki termin złożenia wniosku ma wpływ na wysokość przysługującego zasiłku macierzyńskiego. Jeśli pracownik złoży wniosek o urlop rodzicielski w tym terminie, zasiłek za cały okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego wynosi 81,5% podstawy wymiaru zasiłku.

Wniosek o urlop rodzicielski – wzór

Miejscowość, data: ………………………………………

Imię i nazwisko pracownika: ………………………………………

Stanowisko: ………………………………………

Adres zamieszkania: ………………………………………

Do:

Nazwa pracodawcy / dział kadr: ………………………………………

Adres pracodawcy: ………………………………………

WNIOSEK O UDZIELENIE URLOPU RODZICIELSKIEGO

Na podstawie art. 182¹a § 1 Kodeksu pracy, wnoszę o udzielenie mi urlopu rodzicielskiego w związku z urodzeniem się mojego dziecka / dzieci …………………………………………… (imię i nazwisko dziecka / dzieci) w dniu …………………………………………… (data urodzenia dziecka / dzieci).

Proszę o udzielenie urlopu rodzicielskiego w wymiarze ……… tygodni, w okresie od ………………… do …………………

Urlop ten stanowi:

☐ pierwszą część urlopu rodzicielskiego

☐ kolejną część urlopu rodzicielskiego (nr części ……)

☐ jest łączony z wykonywaniem pracy w wymiarze ……… etatu.

Do wniosku załączam:

Odpis skrócony aktu urodzenia dziecka / dzieci

Oświadczenie drugiego rodzica o korzystaniu / niekorzystaniu z urlopu rodzicielskiego

Inne wymagane dokumenty (np. zaświadczenie ZUS, jeśli dotyczy)

……………………………………

(Podpis pracownika)

Łączny wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski – wzór z omówieniem

Ten dokument pozwala złożyć jednoczesny wniosek o oba urlopy – macierzyński i rodzicielski – jeszcze przed rozpoczęciem pierwszego z nich. Dzięki temu pracownica zyskuje prawo do jednolitego zasiłku macierzyńskiego w wysokości 81,5% podstawy wymiaru przez cały okres obu urlopów. Wniosek należy złożyć nie później niż 21 dni po porodzie, a najlepiej – przed porodem (na podstawie przewidywanej daty).

Miejscowość, data: ………………………………………

Imię i nazwisko pracownika: ………………………………………

Stanowisko: ………………………………………

Adres zamieszkania: ………………………………………

Do:

Nazwa pracodawcy / dział kadr: ………………………………………

Adres pracodawcy: ………………………………………

WNIOSEK O UDZIELENIE URLOPU MACIERZYŃSKIEGO I RODZICIELSKIEGO

Na podstawie art. 180 § 1 oraz art. 182¹a § 1 Kodeksu pracy wnoszę o udzielenie mi:

1) urlopu macierzyńskiego w związku z urodzeniem dziecka / dzieci*

………………………………………………………………………………… (data urodzenia: …………………………………………),

w pełnym wymiarze ………… tygodni, tj. od ………………… do …………………

2) bezpośrednio po nim – urlopu rodzicielskiego w wymiarze ………… tygodni, tj. od ………………… do …………………,

zgodnie z przepisami Kodeksu pracy.

Jednocześnie oświadczam, że wnioskuję o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za cały okres obu urlopów w wysokości 81,5% podstawy wymiaru.

Do wniosku załączam:

Odpis skrócony aktu urodzenia dziecka / dzieci*

Oświadczenie drugiego rodzica o niekorzystaniu z części urlopu rodzicielskiego (jeśli dotyczy)

Inne wymagane dokumenty (np. zaświadczenie lekarskie o przewidywanej dacie porodu – w przypadku wniosku złożonego przed porodem)

……………………………………

(Podpis pracownicy)

Czy można zrezygnować z urlopu rodzicielskiego?

Pracownik ma prawo zrezygnować z całości lub części urlopu rodzicielskiego w każdym czasie, ale musi uzyskać zgodę pracodawcy na wcześniejszy powrót do pracy. Aby to zrobić, powinien złożyć pisemny wniosek o przerwanie urlopu i powrót do obowiązków służbowych. Pracodawca może odmówić zgody, biorąc pod uwagę potrzeby organizacyjne firmy. Rezygnacja z urlopu jest decyzją ostateczną i nie można jej cofnąć.

Jeśli matka dziecka zrezygnuje z urlopu rodzicielskiego i nie przekaże go ojcu dziecka, niewykorzystany urlop przepada, co oznacza utratę prawa do dalszego wykorzystania tego czasu wolnego. Istnieje także tzw. nieprzenoszalna część urlopu rodzicielskiego, czyli 9 tygodni, których nie można przekazać drugiemu rodzicowi, a jeśli nie zostaną wykorzystane, przepadają.

Czy na urlopie rodzicielskim można pracować?

Łączenie urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy jest możliwe. Pracownik korzystający z urlopu rodzicielskiego ma możliwość jednoczesnego wykonywania pracy u tego samego pracodawcy, który udzielił mu tego urlopu. Może jednak pracować maksymalnie w połowie pełnego wymiaru etatu. W takiej sytuacji urlop rodzicielski jest udzielany tylko na pozostałą część czasu pracy, co oznacza, że pracownik częściowo pracuje, a częściowo pozostaje na urlopie.

Aby rozpocząć pracę w czasie urlopu rodzicielskiego, pracownik musi złożyć wniosek w formie papierowej lub elektronicznej co najmniej 21 dni przed planowanym rozpoczęciem pracy. Pracodawca ma obowiązek taki wniosek uwzględnić, chyba że ze względu na organizację pracy lub charakter wykonywanych obowiązków nie jest to możliwe. W przypadku odmowy pracodawca musi poinformować pracownika na piśmie lub elektronicznie, w terminie 7 dni od otrzymania wniosku, wskazując powody decyzji.

Jeśli pracownik łączy pracę z korzystaniem z urlopu rodzicielskiego, okres tego urlopu ulega wydłużeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy wykonywanej w tym okresie.

Nie można jednak wydłużyć urlopu w nieskończoność – obowiązują określone limity:

• do 82 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka,

• do 86 tygodni – w przypadku porodu mnogiego.

Szczególne zasady obowiązują rodziców dzieci, wobec których wydano zaświadczenie na podstawie ustawy „Za życiem”. Jeżeli taki pracownik łączy urlop rodzicielski z wykonywaniem pracy, jego wymiar urlopu również wydłuża się proporcjonalnie, jednak może trwać maksymalnie:

• do 130 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka,

• do 134 tygodni – przy ciąży mnogiej.

Pracownik, który planuje łączenie pracy z urlopem rodzicielskim, musi we wniosku wskazać także sposób wykorzystania wydłużonej części urlopu – czyli jak zamierza rozdysponować dodatkowy czas.

Często zadawane pytania

Czy urlop macierzyński i rodzicielski to to samo?

Nie, to dwa różne rodzaje urlopów przewidzianych dla rodziców. Urlop macierzyński przysługuje matce bezpośrednio po urodzeniu dziecka i trwa 20 tygodni w przypadku narodzin jednego dziecka. Urlop rodzicielski następuje po urlopie macierzyńskim i może trwać nawet 41 tygodni (lub 43 przy mnogim porodzie), a mogą z niego korzystać oboje rodzice.

Komu należy 9 tygodni urlopu rodzicielskiego?

Każdemu z rodziców dziecka przysługuje 9 tygodni urlopu rodzicielskiego, których nie można przenieść na drugiego rodzica. Oznacza to, że te tygodnie są zarezerwowane wyłącznie dla danego rodzica. Jeśli rodzic z nich nie skorzysta, przepadają.

Jak wnioskować o 9 tygodni urlopu rodzicielskiego?

Aby otrzymać 9 tygodni urlopu rodzicielskiego, należy złożyć wniosek do pracodawcy w formie papierowej lub elektronicznej co najmniej 21 dni przed rozpoczęciem urlopu. Wniosek powinien zawierać daty rozpoczęcia i zakończenia oraz wskazanie, że dotyczy indywidualnej części rodzica. Pracodawca ma obowiązek taki wniosek uwzględnić.

Czy na urlopie rodzicielskim dziecko może chodzić do przedszkola?

Tak, przepisy nie zabraniają, by dziecko uczęszczało do przedszkola lub żłobka, gdy rodzic jest na urlopie rodzicielskim. Urlop służy przede wszystkim zapewnieniu opieki nad dzieckiem, ale nie wymaga jej sprawowania przez cały czas. To decyzja rodzica, jak zorganizuje opiekę.

Czy pracodawca może nie wyrazić zgody na urlop rodzicielski?

Nie, pracodawca nie może odmówić udzielenia urlopu rodzicielskiego, jeśli pracownik złożył wniosek w wymaganym terminie i formie. Jest to prawo pracownicze gwarantowane przez Kodeks pracy. Odmowa byłaby naruszeniem przepisów o uprawnieniach rodzicielskich.

Czy oboje rodzice dziecka mogą jednocześnie korzystać z urlopu rodzicielskiego?

Tak, oboje rodzice mogą korzystać z urlopu rodzicielskiego w tym samym czasie. W takiej sytuacji łączny czas wykorzystanego urlopu nie może przekroczyć maksymalnego wymiaru (np. 41 tygodni przy jednym dziecku). Rodzice mogą też dzielić się urlopem w różnych okresach następujących po sobie.

Ile przysługuje urlopu rodzicielskiego na pół etatu?

Wymiar urlopu rodzicielskiego jest taki sam niezależnie od etatu – pracownik zatrudniony na pół etatu ma prawo do pełnej liczby tygodni wolnego. Wysokość zasiłku macierzyńskiego będzie natomiast obliczana proporcjonalnie do wynagrodzenia z jego umowy. Urlop nie jest skracany ze względu na część etatu.