Blog

28.01.2025

Wezwanie do sądu a nieobecność w pracy - jak ją usprawiedliwić?

Wezwanie do sądu samo w sobie jest dość stresujące, niezależnie od tego, czy występujesz w charakterze strony czy jako świadek. Dodatkowym czynnikiem budzącym niepokój może być konieczność opuszczenia dnia pracy. Sprawdź, czy obowiązek osobistego stawienia się w sądzie to nieobecność usprawiedliwiona.

Z artykułu dowiesz się:

  • Czy wezwanie do sądu zwalnia z pracy?

  • Jakie kroki powinien podjąć pracownik po otrzymaniu wezwania do sądu?

  • Jak usprawiedliwić nieobecność w pracy w związku z wezwaniem do sądu?

  • Czy pracodawca ma prawo odmówić zwolnienia z pracy w takim przypadku?

  • Czy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas spędzony w sądzie?

  • Jakie dokumenty należy dostarczyć pracodawcy, aby potwierdzić stawienie się w sądzie?

  • Czy wezwanie do sądu jako świadek różni się od wezwania jako strona w sprawie?

  • Jakie przepisy prawa regulują kwestie związane z wezwaniem do sądu a pracą?

  • Co zrobić, jeśli pracodawca nie respektuje prawa pracownika do stawienia się w sądzie?

  • Jakie są konsekwencje prawne dla pracownika, jeśli nie stawi się w sądzie mimo wezwania?

Przychodzi wezwanie do sądu a praca - jakie kroki musi podjąć pracownik?

Znalezienie w skrzynce wezwania do sądu może wydawać się trudnym doświadczeniem, zwłaszcza gdy koliduje z obowiązkami zawodowymi. Najważniejsze to zachować spokój i dokładnie zapoznać się z treścią pisma. Warto działać zgodnie z kilkoma prostymi zasadami, aby uniknąć niepotrzebnych problemów. Jak postępować?

  • Odbierz pismo sądowe – Zawsze odbieraj korespondencję z sądu. Nieodebranie może skutkować niekorzystnymi konsekwencjami, takimi jak prowadzenie sprawy bez Twojego udziału czy nawet przymusowe doprowadzenie przez Policję.

  • Sprawdź treść pisma – Dowiedz się, czy jesteś „wezwany” (musisz się stawić) czy „zawiadomiony” (obecność jest opcjonalna). Upewnij się, że znasz datę, godzinę, miejsce oraz sygnaturę akt swojej sprawy.

  • Przeczytaj pouczenia – Zawierają ważne informacje o Twoich prawach, obowiązkach i konsekwencjach niestawiennictwa. Jeśli coś jest niejasne, skonsultuj się z sądem lub prawnikiem.

  • Przygotuj się na wizytę w sądzie – Zabierz dowód osobisty, wezwanie i ubierz się odpowiednio do powagi sytuacji. Na miejsce przybądź z zapasem czasu, aby uniknąć stresu.

Jeżeli termin rozprawy przypada na dzień pracy, pamiętaj, że Twoje wezwanie do sądu jest wystarczającym usprawiedliwieniem nieobecności w pracy. Poinformuj swojego pracodawcę o sytuacji i przekaż kopię pisma sądowego. W razie potrzeby, poproś sąd o przesunięcie terminu rozprawy, wyjaśniając powody swojej prośby. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu i przestrzeganiu tych wskazówek wezwanie do sądu nie musi wiązać się z dodatkowymi komplikacjami. To sytuacja, którą można spokojnie opanować, działając zgodnie z obowiązującymi zasadami.

Czy wezwanie do sądu może być powodem usprawiedliwionej nieobecności w pracy?

Warto zdawać sobie sprawę z tego, że wezwanie do sądu stanowi podstawę do usprawiedliwienia nieobecności w pracy. Stawiennictwo na wezwanie sądu jest obowiązkiem, a pracodawca ma obowiązek zwolnić pracownika na czas niezbędny do uczestnictwa w rozprawie. Należy też dodać, że czas zwolnienia powinien w tym wypadku obejmować również dojazd. Jednak warto znać szczegóły dotyczące tego, jak taka sytuacja wpływa na wynagrodzenie i co zrobić, aby odzyskać utracony zarobek.

Usprawiedliwienie nieobecności - przepisy prawne

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 roku, a konkretnie § 3 pkt 4 mówi, że imienne wezwanie pracownika do osobistego stawiennictwa wystosowane przez organ właściwy (np. sąd, prokuraturę, policję) w sprawach określonych, takich jak powszechny obowiązek obrony, postępowania sądowe czy administracyjne, usprawiedliwia nieobecność pracownika w pracy, pod warunkiem że pracownik stawił się zgodnie z wezwaniem. Wezwanie musi zawierać adnotację potwierdzającą to stawiennictwo. Takie potwierdzenie stanowi podstawę do usprawiedliwienia nieobecności w pracy.

Zwolnienie z pracy a wynagrodzenie

Pracodawca musi umożliwić pracownikowi stawienie się w sądzie, co oznacza, że czas poświęcony na wykonanie tego obowiązku nie może być traktowany jako nieobecność nieusprawiedliwiona. Zgodnie z przepisami, pracownik, nawet na umowie o pracę, nie zachowuje prawa do wynagrodzenia za czas, który przeznaczył na stawiennictwo w sądzie.

Według art. 85 ust. 1 ustawy z 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, świadek ma prawo ubiegać się o zwrot kosztów związanych z wezwaniem, w tym:

  • Utraconych zarobków lub dochodów - Sąd przyznaje zwrot w wysokości przeciętnego dziennego dochodu na podstawie zaświadczenia od pracodawcy.

  • Kosztów podróży i noclegu - Jeżeli stawiennictwo wiąże się z dojazdem lub koniecznością noclegu, można uzyskać ich zwrot.

Wniosek o zwrot utraconych zarobków należy złożyć w sądzie, najlepiej w dniu rozprawy. Pracodawca powinien wystawić zaświadczenie określające wysokość utraconego wynagrodzenia, co umożliwi sądowi obliczenie odpowiedniej kwoty.

Usprawiedliwienie nieobecności po otrzymaniu wezwania sądu

Stawiennictwo w sądzie po otrzymaniu imiennego wezwania jest obowiązkowe. Nieobecność na rozprawie można usprawiedliwić tylko w określonych sytuacjach. Jednym z najczęstszych powodów jest choroba, która wymaga przedstawienia zaświadczenia od lekarza sądowego. Zwykłe zwolnienie lekarskie od innego lekarza nie jest wystarczające, aby sąd uznał usprawiedliwienie.

Jeżeli nie możesz stawić się na rozprawie, konieczne jest przesłanie do sądu pisma, w którym:

  • Wyjaśnisz powód nieobecności.

  • Podasz sygnaturę akt sprawy, która jest wskazana na wezwaniu lub zawiadomieniu.

Pismo należy dostarczyć odpowiednio wcześniej przed terminem rozprawy listem poleconym na adres sądu wskazany w wezwaniu, faksem na numer podany w dokumencie lub mailem na adres e-mail wskazany w wezwaniu lub zawiadomieniu. Niedotrzymanie terminu lub niewłaściwa forma przesłania informacji może skutkować konsekwencjami, takimi jak nałożenie grzywny czy przymusowe doprowadzenie przez Policję.

Konsekwencje dla pracownika za niestawienie się do sądu

Stawiennictwo w sądzie po otrzymaniu imiennego wezwania jest obowiązkowe. Nieobecność bez uzasadnionej przyczyny może wiązać się z poważnymi konsekwencjami, które mają na celu zdyscyplinowanie osoby wezwanej.

Za pierwsze nieusprawiedliwione niestawiennictwo sąd może nałożyć na świadka karę pieniężną, często określaną jako „grzywna za niestawienie się w sądzie”. Maksymalna wysokość kary za jedno niestawiennictwo wynosi 3000 zł. W większości przypadków sędziowie stopniują wysokość kary. Za pierwsze niestawiennictwo jest to zazwyczaj 1000 zł, za kolejne 2000 zł, a w skrajnych przypadkach od razu pełna kwota. Kary te mogą być ponawiane za każde kolejne niestawiennictwo.

Jeżeli kary pieniężne nie przyniosą rezultatu, sąd może podjąć bardziej surowe działania, takie jak przymusowe doprowadzenie świadka przez Policję w celu przesłuchania. Niewykluczone jest też aresztowanie świadka do czasu jego przesłuchania, jeśli brak stawiennictwa utrudnia lub uniemożliwia prowadzenie postępowania.

Niestawienie się na wezwanie sądu może prowadzić do znacznych problemów, zarówno finansowych, jak i prawnych. Aby uniknąć konsekwencji, warto zawsze zgłaszać usprawiedliwienie w wymaganej formie oraz upewnić się, że zostanie ono zaakceptowane przez sąd.

Pracodawca odmawia zwolnienia w dniu wezwania - co wtedy?

Pracodawca nie ma prawa odmówić zwolnienia pracownika od pracy w dniu, w którym ten otrzymał imienne wezwanie do stawienia się przed sądem, prokuraturą czy innym organem uprawnionym. Obowiązek ten wynika z przepisów prawa, a dokładnie z Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 roku § 6. Co zrobić, gdy pracodawca nie udziela pracownikom zwolnień?

Przypomnij o przepisach prawa

Wyjaśnij pracodawcy, że ma obowiązek zwolnić cię od pracy na czas niezbędny do stawienia się na wezwanie organu administracji rządowej. Odmowa jest naruszeniem prawa pracy i może mieć dla pracodawcy konsekwencje prawne. Szef, który dopuszcza się takich nadużyć, musi liczyć się z tym, że pracownik poszuka pracy w innym miejscu.

Zgłoś sprawę do Państwowej Inspekcji Pracy

Jeśli pracodawca mimo wszystko nie zwalnia cię od pracy, możesz zgłosić naruszenie do Państwowej Inspekcji Pracy. PIP ma prawo przeprowadzić kontrolę i nałożyć na pracodawcę odpowiednie sankcje.

Zawiadom sąd

Jeżeli nie udało się wyegzekwować zwolnienia, poinformuj sąd, do którego zostałeś wezwany, o sytuacji w miejscu pracy. Przedstaw dowody, np. pisemną odmowę pracodawcy lub inne dokumenty potwierdzające, że nie mogłeś stawić się w sądzie z przyczyn niezależnych od Ciebie.

Niektórych pracodawców nie ucieszy wiadomość, że pracownik otrzymał wezwanie od organu administracji rządowej i musi się stawić wtedy, kiedy potrzebny jest na stanowisku. Z różnych przyczyn może to być niekorzystne dla zakładu pracy. Jednak żaden biznes nie stoi ponad prawem, więc jeśli dany pracodawca nie chce zmagać się z konsekwencjami, musi uwzględnić nieobecność w przypadku wezwania pracownika. Nie ryzykuj więc, że narazisz się organowi prowadzącemu postępowanie i dopilnuj swojej obecności w sądzie.