Blog

10.12.2024

Komu przysługuje urlop rehabilitacyjny i na jakich zasadach można z niego skorzystać?

Urlop rehabilitacyjny to szczególny przywilej, który ma na celu umożliwienie pracownikom podjęcia działań na rzecz poprawy ich zdrowia. Warto pamiętać, że ta forma urlopu nie jest tożsama z urlopem wypoczynkowym, który przysługuje wszystkim osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Z tego artykułu dowiesz się, czym jest urlop rehabilitacyjny, kto może z niego skorzystać, oraz na jakich zasadach jest przyznawany.

Urlop rehabilitacyjny – co warto wiedzieć?

  • Urlop rehabilitacyjny to dodatkowe zwolnienie od pracy dla pracowników z orzeczeniem o niepełnosprawności w znacznym lub umiarkowanym stopniu.

  • Jego celem jest wsparcie rehabilitacji i powrót pracownika do zdrowia.

  • Warunkiem uzyskania dodatkowego urlopu jest przepracowanie co najmniej roku od uzyskania orzeczenia.

  • Pracownik ma prawo do 10 dni dodatkowego urlopu wypoczynkowego rocznie. Może również skorzystać z maksymalnie 21 dni roboczych na turnus rehabilitacyjny.

  • Łączny wymiar urlopu rehabilitacyjnego i dodatkowego urlopu nie może przekroczyć 21 dni w roku.

Czym jest urlop rehabilitacyjny?

Urlop rehabilitacyjny to forma dodatkowego zwolnienia od pracy, która przysługuje pracownikom z orzeczeniem o niepełnosprawności w znacznym lub umiarkowanym stopniu. Jego celem jest wspieranie rehabilitacji pracowników i umożliwienie im powrotu do zdrowia.

Urlop rehabilitacyjny może być użyty na różne cele związane z rehabilitacją, w tym na uczestnictwo w turnusach rehabilitacyjnych, przeprowadzenie badań specjalistycznych, których nie można wykonać poza godzinami pracy czy w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy.

Urlop rehabilitacyjny: podstawa prawna

Zasady przyznawania urlopu rehabilitacyjnego zostały uregulowane w Ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, oraz w Kodeksie pracy.

Art. 19 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych stanowi, że pracownikowi z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przysługuje prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 10 dni roboczych rocznie.

W art. 20 tej ustawy zawarto prawo takiego pracownika do zwolnienia od pracy na turnus rehabilitacyjny, który może trwać maksymalnie 21 dni roboczych. Uczestnictwo w takim turnusie wymaga skierowania od lekarza.

Warunki uzyskania urlopu rehabilitacyjnego

Aby uzyskać urlop rehabilitacyjny, należy spełnić określone warunki, które są regulowane przez przepisy prawa.

  • Pracownik musi posiadać orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym lub umiarkowanym. Oznacza to, że osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności nie mają prawa do dodatkowego urlopu.

  • Pracownik musi przepracować co najmniej rok od momentu uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności, aby móc skorzystać z dodatkowych 10 dni urlopu rehabilitacyjnego.

  • Aby skorzystać z urlopu na turnus rehabilitacyjny, pracownik musi przedstawić skierowanie wystawione przez lekarza. Skierowanie powinno zawierać informacje o rodzaju turnusu oraz jego czasie trwania.

  • Pracownik powinien dostarczyć skierowanie na turnus rehabilitacyjny swojemu pracodawcy z odpowiednim wyprzedzeniem. Po zakończeniu turnusu pracownik powinien przedstawić dokument potwierdzający uczestnictwo w turnusie, co jest konieczne do wypłaty wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy.

Wymiar urlopu rehabilitacyjnego

Osoby z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności mają prawo do 10 dni dodatkowego urlopu rehabilitacyjnego rocznie. Prawo to przysługuje po przepracowaniu roku od uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności.

Oprócz dodatkowego urlopu pracownik ma prawo do zwolnienia od pracy na turnus rehabilitacyjny trwający do 21 dni roboczych w roku. Można go wykorzystać na dwa sposoby:

  • uczestnicząc w turnusie rehabilitacyjnym raz w roku,

  • dzieląc wolne na pojedyncze dni w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego, wykonania badań specjalistycznych lub innych zabiegów.

Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych stanowi, że łączny wymiar dodatkowego urlopu wypoczynkowego oraz zwolnienia od pracy w celu uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym nie może przekroczyć 21 dni roboczych w danym roku kalendarzowym.

Przykład

Jeśli pracownik nie bierze udziału w turnusie rehabilitacyjnym, przysługuje mu, oprócz standardowego urlopu wypoczynkowego wynikającego z Kodeksu pracy, dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni.

Z kolei jeśli pracownik bierze udział w turnusie rehabilitacyjnym trwającym 10 dni, ma on prawo do skorzystania jeszcze z 11 dni dodatkowego urlopu wypoczynkowego.

 

💡Przeczytaj także: Rodzaje urlopów w Polsce – wszystko, co musisz wiedzieć [+ tabela z podsumowaniem]

Wykorzystanie urlopu rehabilitacyjnego

Urlop rehabilitacyjny można wykorzystać na różne cele związane z rehabilitacją zdrowotną osób z niepełnosprawnościami, np. w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających.

Pracownik może wykorzystać cały urlop na jeden turnus, który trwa do 21 dni roboczych. Urlop rehabilitacyjny można również podzielić na pojedyncze dni, które mogą być wykorzystane na wykonanie badań specjalistycznych oraz innych zabiegów medycznych. Ważne jest, aby łączny wymiar dodatkowego urlopu wypoczynkowego oraz zwolnienia na turnus rehabilitacyjny nie przekroczył 21 dni roboczych w danym roku kalendarzowym.

Często zadawane pytania

Czy urlop rehabilitacyjny przechodzi na kolejny rok?

Dodatkowy urlop rehabilitacyjny w wymiarze 10 dni kalendarzowych przechodzi na kolejny rok. Niewykorzystany urlop z tego tytułu ulega przedawnieniu dopiero po trzech latach. Natomiast pozostały urlop, związany z uczestnictwem w turnusie rehabilitacyjnym (do 21 dni roboczych), należy wykorzystać w danym roku kalendarzowym i nie przechodzi na następny rok.

Kto płaci za urlop rehabilitacyjny?

Za urlop rehabilitacyjny płaci pracodawca. Aby pracownik mógł otrzymać wynagrodzenie, powinien dostarczyć pracodawcy odpowiednie dokumenty potwierdzające uczestnictwo w turnusie lub wykonanie badań.

Czy pracodawca może odmówić urlopu rehabilitacyjnego?

Pracodawca zasadniczo nie może odmówić udzielenia urlopu rehabilitacyjnego osobie z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, pod warunkiem że spełnione są odpowiednie formalności związane z dokumentacją i zgłoszeniem.

Czy urlop rehabilitacyjny jest płatny?

Urlop rehabilitacyjny jest płatny. Pracownik, który korzysta z tego urlopu, zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas spędzony na rehabilitacji.