Umowa zlecenia z emerytem - na jakich zasadach to działa?

Osiągnięcie wieku emerytalnego, a nawet pobieranie świadczenia z tym związanego, nie musi wiązać się z końcem aktywności zawodowej. Emerytowany senior wciąż może pracować np. w ramach umowy zlecenie. Jak w takim wypadku wygląda konieczność opłacania składek ZUS na ubezpieczenie zdrowotne i nie tylko? Co z podatkiem dochodowym? Najważniejsze informacje poniżej.

Z tego artykułu dowiesz się:

• Czy emeryt może pracować na umowie zlecenie?

• Jakie składki ZUS są obowiązkowe przy umowie zlecenie dla emeryta?

• Czy emeryt na umowie zlecenie musi opłacać składki na ubezpieczenie społeczne?

• Jak umowa zlecenie wpływa na wysokość emerytury?

• Czy dochód z umowy zlecenie może spowodować zawieszenie emerytury?

• Jakie są różnice w składkach i podatkach dla emeryta w wieku przedemerytalnym i emerytalnym?

• Czy emeryt na umowie zlecenie ma prawo do urlopu?

• Jakie są korzyści i wady umowy zlecenie dla emeryta?

• Czy można łączyć pracę na umowie zlecenie z pobieraniem emerytury bez ograniczeń?

• Jak rozliczyć podatek dochodowy od umowy zlecenie dla emeryta?

Czy emeryt może pracować na umowie zlecenie?

Przejście na emeryturę nie oznacza całkowitego zakończenia aktywności zawodowej. Wielu seniorów decyduje się na dalszą pracę, zarówno ze względów finansowych, jak i potrzeby pozostania aktywnym. Niektórzy emeryci muszą dorabiać, ponieważ wysokość ich świadczeń nie pozwala na pokrycie wszystkich wydatków. Inni natomiast po prostu nie chcą całkowicie rezygnować z zawodowego życia i wolą w dalszym ciągu wykorzystywać swoje umiejętności.

Dla takich osób umowa zlecenie jest wygodną formą współpracy. Pozwala na elastyczne godziny pracy i często nie wymaga pełnego etatu. Co więcej, nie ma żadnych przeszkód prawnych, aby emeryt podpisał taką umowę, nawet jeśli pobiera już świadczenia z ZUS. Warto jednak wiedzieć, jakie składki należy odprowadzić i na co zwrócić uwagę przy rozliczaniu takiej współpracy w 2025 roku.

Umowa zlecenia z emerytem - jakie składki ZUS są obowiązkowe?

Zatrudnienie emeryta na umowę zlecenie wiąże się z koniecznością opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. W większości przypadków składki społeczne są obowiązkowe, jednak ich zakres może się różnić w zależności od liczby zawartych umów oraz tego, czy emeryt ma jednocześnie inne źródło dochodu, np. umowę o pracę.

Obowiązkowe i dobrowolne składki ZUS dla emeryta na umowie zlecenie:

• Składki obowiązkowe - emerytalna, rentowa, wypadkowa oraz zdrowotna.

• Składka dobrowolna - chorobowa (zleceniobiorca może, ale nie musi jej opłacać).

W przypadku zbiegu tytułów do ubezpieczeń liczy się kolejność zawierania umów oraz kwoty wynagrodzenia, która gra rolę w ustaleniu, czy dany zleceniodawca musi opłacać składki, czy nie. Zatem można za takiego pracownika nie płacić składek, jeśli posiada on już inny tytuł do ubezpieczeń, z którego opłacane są składki w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Jeżeli emeryt jest już zatrudniony na umowę o pracę, sposób rozliczania umowy zlecenie zależy od tego, czy zawiera ją z tym samym czy z innym pracodawcą. W pierwszym przypadku umowa zlecenie podlega takim samym zasadom jak umowa o pracę. Trzeba odprowadzać wszystkie składki społeczne oraz zdrowotną. Natomiast jeśli emeryt podpisuje umowę zlecenie z innym pracodawcą, obowiązek opłacania składek społecznych zależy od wysokości wynagrodzenia z umowy o pracę. Jeśli pensja jest równa lub wyższa od minimalnego wynagrodzenia, składki społeczne z umowy zlecenie nie są konieczne.

Podatek dochodowy na umowie zlecenie z emerytem

Emeryci, którzy pracują na umowie zlecenie i pobierają emeryturę, podlegają standardowym zasadom opodatkowania. Nie przysługują im dodatkowe ulgi związane z wiekiem emerytalnym. Inaczej wygląda sytuacja w przypadku osób, które osiągnęły wiek emerytalny, ale zdecydowały się nie pobierać emerytury. Mogą one skorzystać z tzw. ulgi dla pracujących seniorów lub ulgi PIT-0 dla emerytów.

Ulga dla pracujących seniorów (dotyczy osób, które osiągnęły wiek emerytalny, ale nie pobierają emerytury lub renty):

• Zwolnienie z podatku dochodowego dla przychodów do 85 528 zł rocznie.

• Dodatkowa kwota wolna od podatku 30 000 zł, co łącznie daje 115 528 zł bez opodatkowania.

Chcąc skorzystać z ulgi, senior musi złożyć stosowne oświadczenie pracodawcy lub zleceniodawcy i dopilnować, aby składki ZUS były opłacane.

Ulga PIT-0 dla emerytów (dla osób, które zawiesiły pobieranie emerytury i nadal pracują):

• Zwolnienie z podatku dla przychodów do 85 528 zł rocznie.

• Dodatkowa kwota wolna od podatku 30 000 zł.

Warunkiem skorzystania z ulgi jest opłacanie składek ZUS oraz oświadczenie.

Zatem emeryci, którzy pobierają świadczenia i pracują na umowie zlecenie, nie mogą liczyć na specjalne ulgi podatkowe. Natomiast ci, którzy odłożą moment pobierania emerytury, mogą skorzystać z atrakcyjnych zwolnień podatkowych.

Wiek emerytalny i przedemerytalny - jaka różnica w składkach i podatkach?

Osoby w wieku przedemerytalnym oraz emeryci podejmujący pracę podlegają różnym zasadom dotyczącym składek na ubezpieczenia społeczne oraz opodatkowania. Jak wyglądają najbardziej znaczące różnice między tymi grupami?

Składki na ubezpieczenia społeczne

Osoby w wieku przedemerytalnym - Pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę obowiązkowo opłacają wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. W przypadku umów zlecenia, składki emerytalne i rentowe są obowiązkowe, natomiast chorobowa jest dobrowolna.

Emeryci - Jeśli emeryt podejmuje pracę na podstawie umowy o pracę, obowiązują go takie same zasady opłacania składek jak pozostałych pracowników, w tym składka na ubezpieczenie chorobowe. W przypadku umowy zlecenia, emeryci podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym i wypadkowym, natomiast składka chorobowa jest dla nich dobrowolna.

Oznacza to, że nie ma pod tym względem żadnej różnicy między osobami w wieku przedemerytalnym i emerytami. Jedna i druga grupa na umowie zlecenie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, wypadkowemu i rentowemu, natomiast w przypadku ubezpieczenia chorobowego, mają oni dowolność.

Podatek dochodowy

Osoby w wieku przedemerytalnym - Podlegają standardowym zasadom opodatkowania według skali podatkowej. W 2025 roku brak waloryzacji progów podatkowych może skutkować wyższymi obciążeniami podatkowymi dla osób o rosnących dochodach.

Emeryci - Emeryci pobierający świadczenia i jednocześnie pracujący nie mają specjalnych ulg podatkowych związanych z wiekiem. Jednak ci, którzy osiągnęli wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) i zdecydowali się nie pobierać emerytury, mogą skorzystać z tzw. ulgi dla pracujących seniorów. Ulga ta zwalnia od podatku dochodowego przychody do kwoty 85 528 zł rocznie. Dodatkowo, obowiązuje kwota wolna od podatku w wysokości 30 000 zł, co łącznie daje 115 528 zł dochodu bez opodatkowania. Aby skorzystać z tej ulgi, senior musi złożyć odpowiednie oświadczenie pracodawcy lub zleceniodawcy.

Główne różnice między osobami w wieku przedemerytalnym a emerytami dotyczą możliwości korzystania z ulg podatkowych oraz limitów dorabiania bez wpływu na świadczenia. Emeryci mają możliwość skorzystania z ulgi dla pracujących seniorów, pod warunkiem rezygnacji z pobierania emerytury, oraz mogą dorabiać bez ograniczeń po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. Osoby w wieku przedemerytalnym nie mają takich przywilejów i podlegają standardowym zasadom opodatkowania oraz oskładkowania.

Emeryt na umowie zlecenie - czy przysługuje mu urlop?

Zatrudnienie na podstawie umowy zlecenie, niezależnie od wieku zleceniobiorcy, podlega przepisom Kodeksu cywilnego, a nie Kodeksu pracy. Oznacza to, że zleceniobiorcy, w tym emerytowi, nie przysługuje ustawowe prawo do urlopu wypoczynkowego w takim zakresie, w jakim przysługuje ono pracownikom zatrudnionym na umowie o pracę.

Zleceniobiorca nie ma prawa do urlopu wypoczynkowego ani urlopów okolicznościowych, które przysługują pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Pracodawca nie ma obowiązku zapewnienia płatnych dni wolnych, a ich przyznanie zależy wyłącznie od indywidualnych ustaleń między stronami umowy.

Chociaż prawo nie nakłada obowiązku przyznawania urlopu, strony mogą w umowie określić możliwość skorzystania z przerw w wykonywaniu zlecenia. Mogą to być np.:

• Płatne dni wolne – jeśli zleceniodawca zgodzi się na takie rozwiązanie w umowie,

• Przerwy w realizacji zlecenia – jeśli charakter pracy na to pozwala, można ustalić okresy bez wykonywania obowiązków, bez konsekwencji dla wynagrodzenia zasadniczego.

Należy jednak pamiętać, że emeryci na umowie zlecenie nie mają żadnych dodatkowych przywilejów związanych z prawem do urlopu. Jeśli chcą skorzystać z dni wolnych, mogą to jedynie wynegocjować indywidualnie ze zleceniodawcą.

Wady i zalety zatrudnienia emeryta na umowie zlecenie

Czy praca na umowie zlecenie przy jednoczesnym pobieraniu świadczenia emerytalnego to dobry pomysł? Czy zatrudnianie emeryta się opłaca? Na te pytania warto odpowiedzieć sobie po analizie konkretnych czynników indywidualnych, jak stan zdrowia czy sytuacja finansowa w przypadku emeryta. Pracodawca natomiast musi myśleć zarówno o kosztach, jak i wartości, którą może wnieść starszy pracownik. Poniżej krótki bilans wad i zalet, który może być podstawą takiej analizy dla obu stron.

Zalety umowy zlecenia dla emeryta

• Elastyczność zatrudnienia - Umowa zlecenie oferuje większą swobodę w kwestii ustalenia warunków współpracy, co jest korzystne zarówno dla emeryta, jak i pracodawcy.

• Niższe koszty dla pracodawcy - W porównaniu z umową o pracę, umowa zlecenie wiąże się z niższymi kosztami dla pracodawcy, ponieważ nie ma obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych dla osób powyżej 55/60 lat.

• Możliwość dorabiania - Emeryci mogą dorabiać na umowę zlecenie bez konsekwencji dla emerytury, o ile nie przekroczą określonych limitów dochodów.

• Wyższe wynagrodzenie netto - Brak obowiązku opłacania składki chorobowej może skutkować wyższym wynagrodzeniem netto dla emeryta.

Wady umowy zlecenia dla emeryta

• Ograniczone odprowadzanie składek emerytalnych - Składki emerytalne są odprowadzane tylko do wysokości minimalnego wynagrodzenia, co może ograniczać korzyści emerytalne.

• Mniejsza stabilność zatrudnienia - Umowa zlecenie może być wypowiedziana w każdym czasie, co oznacza, że emeryt może w dowolnym momencie stracić dodatkowe źródło dochodu.

• Brak pełnej ochrony pracowniczej - Emeryci zatrudnieni na podstawie umowy cywilnoprawnej nie mają takich samych praw jak pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę, czyli np. urlopu.

• Ryzyko ukrytego stosunku pracy -Jeśli umowa zlecenia w rzeczywistości maskuje stosunek pracy, może to prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych dla obu stron.

• Krótkoterminowość zatrudnienia - Emeryci często pracują krótkoterminowo, aby dorobić do emerytury, co może utrudniać planowanie długoterminowe i stabilność zespołu.

Obie strony mogą dostrzec pewne ryzyka, zawierając umowę zlecenie, gdy pracownik nabył już prawo do emerytury. Niemniej oferty pracy dla osób starszych wciąż się pojawiają i cieszą się zainteresowaniem emerytów, którzy chcą pozostać aktywni zawodowo.

Czy praca na umowie zlecenie wpływa na wysokość emerytury?

Mimo braku wpływu na staż pracy (przynajmniej do planowanej zmiany przepisów w 2026 roku), emeryt zatrudniony na umowie zlecenie płaci składki ZUS, które mogą mieć znaczenie dla wysokości jego świadczenia emerytalnego. Podstawowym warunkiem jest jednak, że senior nie pobiera aktualnie emerytury. W takim przypadku składki opłacane z tytułu umowy zlecenie mogą przyczynić się do zwiększenia przyszłego świadczenia.

Dla emerytów, którzy już korzystają z owoców swojej długoletniej pracy, wysokość świadczenia została ustalona w momencie przejścia na emeryturę i nie zmienia się w wyniku dodatkowego zatrudnienia na umowę zlecenie. Zatem, chociaż praca na umowie zlecenie może być korzystna w kontekście opłacania składek, dla tych, którzy już zdecydowali o przejściu na emeryturę, nie ma ona wpływu na wysokość otrzymywanego świadczenia.

Limity dorabiania dla emerytów 2025

Jeśli chodzi o możliwość dorabiania do emerytury, należy rozróżnić dwie grupy. Pierwsza to osoby, które osiągnęły wiek emerytalny i pobierają świadczenie - te mogą dorabiać bez ograniczeń. W drugiej grupie są ci, którzy skorzystali z prawa do przejścia na wcześniejszą emeryturę, ale mają poniżej 60 (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni). Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych reguluje dla nich pewne limity, które zmieniają się z czasem.

Od 1 marca 2025 roku obowiązują nowe limity dotyczące dodatkowych zarobków dla emerytów i rencistów, które mogą wpłynąć na wysokość otrzymywanych świadczeń. Przekroczenie określonych progów dochodowych może skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem emerytury bądź renty.

Aktualne limity od 1 marca 2025 roku

• 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - Jeśli emeryt lub rencista osiągnie przychód do 5 934,10 zł brutto miesięcznie, świadczenie pozostanie bez zmian.

• 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - Przekroczenie przychodu 11 020,40 zł brutto miesięcznie może skutkować zawieszeniem wypłaty świadczenia.

• Przychód między 5 934,10 zł a 11 020,40 zł brutto - W tym przedziale ZUS może zmniejszyć emeryturę lub rentę. Maksymalna kwota zmniejszenia wynosi 939,61 zł, a w przypadku renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, 798,72 zł.

• Przychód powyżej 11 020,40 zł brutto - Przekroczenie tego progu może skutkować zawieszeniem wypłaty świadczenia.

Pobierając świadczenie emerytalne bez osiągnięcia odpowiedniego wieku należy więc skrupulatnie liczyć swoje zarobki. W przeciwnym razie, można na tym stracić.

Umowa zlecenia z emerytem - najważniejsze informacje

Praca na umowie zlecenie to dla emerytów dogodna opcja, która pozwala dorobić do świadczeń i pozostać aktywnym zawodowo. Jest to legalna forma zatrudnienia, ale wiąże się z określonymi składkami i zasadami podatkowymi. Warto znać swoje prawa i obowiązki, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek przy rozliczeniach.

Najważniejsze kwestie, które emeryci powinni uwzględnić przy pracy na umowie zlecenie

• Składki ZUS – Obowiązkowe są składki emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne, a składka chorobowa jest dobrowolna.

• Podatek dochodowy – Standardowe zasady opodatkowania, chyba że emeryt zdecyduje się zawiesić pobieranie świadczenia, co umożliwia skorzystanie z ulgi PIT-0.

• Limit dorabiania – Emeryci, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego, muszą uważać na limity dochodów, które mogą wpłynąć na zawieszenie lub zmniejszenie emerytury.

• Urlop – Umowa zlecenie nie zapewnia ustawowego prawa do płatnego urlopu, ale można to uwzględnić w indywidualnych ustaleniach z pracodawcą.

Podjęcie pracy na umowie zlecenie to dobre rozwiązanie dla emerytów, którzy chcą dorobić lub po prostu cenią sobie aktywność zawodową. Ważne jest jednak świadome podejście do warunków zatrudnienia. Znajomość przepisów pozwala uniknąć problemów związanych z ubezpieczeniem, podatkami i prawami pracowniczymi.