Gdzie szukać pracy z orzeczeniem o niepełnosprawności? Poradnik dla kandydatów

Poszukiwanie pracy samo w sobie może być wyzwaniem, a gdy masz orzeczenie o niepełnosprawności, pojawiają się dodatkowe pytania i wątpliwości. Gdzie szukać ofert dostosowanych do Twoich potrzeb? Jakie prawa Ci przysługują? Które firmy aktywnie wspierają zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami? W tym poradniku znajdziesz praktyczne wskazówki, sprawdzone źródła ofert pracy oraz porady, które pomogą Ci znaleźć satysfakcjonujące i stabilne zatrudnienie.

Praca dla osób niepełnosprawnych – to warto wiedzieć

• Osoby z niepełnosprawnością mogą szukać pracy zarówno w zakładach pracy chronionej, gdzie warunki są dostosowane do ich potrzeb, jak i na otwartym rynku pracy.

• Osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności powinny przeglądać oferty dostępne na ogólnych portalach rekrutacyjnych i stronach dedykowanych osobom niepełnosprawnym.

• Wiele firm aktywnie wspiera zatrudnienie osób z niepełnosprawnością. Warto sprawdzać zakładkę Kariera na stronach internetowych interesujących nas firm oraz aplikować bezpośrednio.

• Na LinkedIn i Facebooku istnieją grupy zawodowe, gdzie można znaleźć oferty pracy skierowane do osób z niepełnosprawnością.

• W tym artykule znajdziesz przydatne linki, które ułatwią Ci szukanie pracy jako osoba niepełnosprawna.

Jakie przepisy regulują kwestie zatrudniania osób niepełnosprawnych?

Kwestie prawne związane z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych reguluje Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Odpowiednie zastosowanie mają również przepisy Kodeksu pracy.

Pracodawcy muszą pamiętać, że powinni przestrzegać zasady niedyskryminacji już na etapie rekrutowania nowych pracowników. Pracodawca jest obowiązany do stworzenia osobom z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności warunków podobnych do tych oferowanych osobom, które nie posiadają takiego orzeczenia. Pracownicy powinni być równo traktowani także w zakresie nawiązania stosunku pracy i warunków zatrudnienia, bez względu na niepełnosprawność.

Osoba z niepełnosprawnością może podjąć pracę, jeżeli otrzyma na to odpowiednią zgodę, która jest wydawana przez lekarza medycyny pracy. Obowiązki wykonywane na danym stanowisku muszą być zgodne ze wskazaniami zawartymi w orzeczeniu wystawionym przez lekarza orzecznika.

Czy pracownik musi poinformować pracodawcę o niepełnosprawności?

Pracownik niepełnosprawny nie ma obowiązku informowania pracodawcy o swojej niepełnosprawności, jednak wtedy traci możliwość korzystania z dodatkowych uprawnień, takich jak ograniczenie czasu pracy, dodatkowa przerwa w pracy czy dłuższy urlop. Korzystanie z uprawnień przysługujących pracownikowi niepełnosprawnemu jest dobrowolne, a pracodawca ma obowiązek przyznania ich pracownikowi, jeśli ten przedstawi orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.

Osobę niepełnosprawną wlicza się do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych, począwszy od dnia przedstawienia pracodawcy orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

Orzeczenie o niepełnosprawności a możliwość podjęcia pracy

Pracownik niepełnosprawny może być zatrudniony w zakładzie pracy chronionej lub u pracodawcy, który nie zapewnia takich warunków. Pracodawca ma jednak obowiązek dostosowania stanowiska pracy do potrzeb pracownika niepełnosprawnego zgodnie z zasadami BHP lub zatrudnienia go w formie telepracy.

Osoba niepełnosprawna może pracować pod warunkiem uzyskania zgody od lekarza medycyny pracy, a praca na danym stanowisku musi być zgodna ze wskazaniami zawartymi w orzeczeniu lekarza orzecznika.

Orzeczenie o niepełnosprawności a przywileje w pracy

Posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności daje pracownikowi pewne przywileje w pracy, które mają na celu ułatwienie wykonywania codziennych obowiązków.

Do najważniejszych przywilejów należą:

Krótszy czas pracy: Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności pracują maksymalnie 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo. Osoby z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności pracują krócej, bo 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Stosowanie skróconych norm czasu pracy nie powoduje obniżenia wynagrodzenia.

Zakaz pracy w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych: Osoby z niepełnosprawnościami nie mogą pracować w nocy i w nadgodzinach. Wyjątkiem jest zatrudnienie przy pilnowaniu mienia lub sytuacja, gdy lekarz wyrazi na to zgodę na wniosek pracownika.

Dodatkowa przerwa: Pracownikowi przysługuje dodatkowa 15-minutowa przerwa na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek, wliczana do czasu pracy.

Dłuższy urlop wypoczynkowy: Osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym.

Urlop rehabilitacyjny: Pracownikowi posiadającemu orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przysługuje raz w roku prawo do urlopu rehabilitacyjnego w wymiarze do 21 dni roboczych, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Urlop ten przeznaczony jest na udział w turnusie rehabilitacyjnym lub na przeprowadzenie niezbędnych badań i zabiegów.

Zwolnienie z pracy: Osoby o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności mają prawo do zwolnień na badania specjalistyczne, zabiegi lecznicze i usprawniające, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeśli nie mogą one być wykonane poza godzinami pracy.

Czym są zakłady pracy chronionej?

Zakład pracy chronionej (ZPCh) to przedsiębiorstwo o specjalnym statusie prawnym, które jest przystosowane do zatrudniania osób z orzeczonym stopniem niepełnosprawności. Oprócz generowania zysku głównym celem ZPCh jest aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych, które mogą mieć trudności z wykonywaniem swoich zadań w zwykłym miejscu pracy.

Warunki uzyskania statusu ZPCh:

• Prowadzenie działalności gospodarczej przez co najmniej 12 miesięcy.

• Zatrudnianie minimum 25 pracowników w przeliczeniu na pełny etat.

• Osiąganie przez co najmniej 6 miesięcy wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych na poziomie co najmniej 50%, z czego co najmniej 20% ogółu zatrudnionych stanowią osoby ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, albo co najmniej 30% stanowią osoby niewidome, psychicznie chore lub upośledzone w znacznym lub umiarkowanym stopniu.

• Obiekty i pomieszczenia użytkowane przez zakład pracy muszą odpowiadać przepisom i zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy. Powinny uwzględniać potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i ciągów komunikacyjnych, oraz spełniać wymagania w kwestii dostępności do tychże miejsc.

• Zapewnienie doraźnej i specjalistycznej opieki medycznej, poradnictwa i usług rehabilitacyjnych dla osób niepełnosprawnych.

Jak szukać zatrudnienia na otwartym rynku pracy?

Firmy, które nie posiadają statusu zakładu pracy chronionej, zaliczają się do otwartego rynku pracy. Osoby z niepełnosprawnością mogą z powodzeniem znaleźć zatrudnienie zgodnie z ich wykształceniem, kwalifikacjami i preferencjami, ale proces ten wymaga odpowiedniego przygotowania i znajomości skutecznych metod poszukiwania ofert. Oto kroki, które pomogą Ci znaleźć pracę dopasowaną do Twoich możliwości i potrzeb.

Określ swoje kompetencje i preferencje: Zidentyfikuj swoje umiejętności, doświadczenie i mocne strony. Zastanów się, w jakiej branży chcesz pracować. Sprawdź, czy potrzebujesz dodatkowych szkoleń lub kursów.

Przygotuj profesjonalne dokumenty aplikacyjne: Napisz czytelne i konkretne CV, podkreślając najważniejsze kompetencje i umiejętności. Dostosuj list motywacyjny do konkretnej oferty. Nie musisz ujawniać faktu posiadania orzeczenia o niepełnosprawności.

Korzystaj z różnych źródeł ofert pracy: Przeglądaj ogłoszenia na portalach rekrutacyjnych, specjalistycznych serwisach dedykowanych osobom niepełnosprawnym, stronach organizacji pozarządowych i stronie urzędu pracy. Możesz także aplikować bezpośrednio do firm – sprawdzaj zakładkę Kariera firm, które Cię interesują. Doskonałym źródłem ofert pracy jest też networking.

Wykorzystaj dodatkowe wsparcie: Sprawdź programy stażowe i szkoleniowe dla osób z niepełnosprawnością. Skorzystaj z doradztwa zawodowego i programów aktywizacji. Jeśli planujesz samozatrudnienie, sprawdź dostępne dotacje i ulgi.

Koniecznie sprawdź najnowsze ogłoszenia o pracę na naszym portalu!

Jakie organizacje w Polsce pomagają osobom niepełnosprawnym w znalezieniu pracy?

W Polsce istnieje wiele organizacji, które wspierają osoby z niepełnosprawnościami w znalezieniu pracy. Te organizacje oferują różnorodne usługi, takie jak poradnictwo zawodowe, pośrednictwo pracy, szkolenia, warsztaty i wsparcie psychologiczne. Przykłady takich organizacji to:

Fundacja Aktywizacja: Wspiera osoby z niepełnosprawnościami w przygotowaniu się do wejścia na rynek pracy, oferuje szkolenia, doradztwo i motywację. Pomaga również pracodawcom w tworzeniu środowiska pracy przyjaznego osobom niepełnosprawnym, a także w rekrutacji takich osób.

Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych (POPON): Prowadzi działania informacyjne i szkoleniowe, oferuje warsztaty z autoprezentacji i tworzenia dokumentów aplikacyjnych. Zapewnia bezpłatne wsparcie doradców zawodowych, psychologów, pośredników pracy, pracowników ds. świadczeń socjalnych i prawników.

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON): To narzędzie państwa, które poprzez finansowanie i różne programy wspiera organizacje i pracodawców w aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnościami, tworząc bardziej dostępne i przyjazne środowiska pracy.

Fundacja Aktywności Zawodowej (FAZ): Realizuje projekty takie jak "Inspiratorium Zawodowe", które wspierają integrację zawodową i rozwój umiejętności potrzebnych do samodzielnego znalezienia pracy.

Fundacja TAKpełnosprawni: Promuje zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami na otwartym rynku pracy i pomaga firmom tworzyć kulturę inkluzywności.

Gdzie szukać ofert pracy dla osób niepełnosprawnych?

Istnieje wiele miejsc, w których osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności mogą znaleźć odpowiednie oferty pracy. Oto kilka najważniejszych źródeł, które warto wykorzystać:

• portale internetowe i serwisy rekrutacyjne,

• serwisy dedykowane osobom z niepełnosprawnością,

• ogłoszenia o pracę na LinkedIn,

• strony urzędów pracy,

• organizacje pozarządowe i fundacje,

• programy stażowe i dotacje,

• firmy przyjazne osobom z niepełnosprawnością.

Na jakie stanowiska pracy najczęściej aplikują osoby niepełnosprawne?

Osoby z niepełnosprawnością aplikują na różne stanowiska pracy, zależnie od swoich kwalifikacji, umiejętności oraz stopnia i rodzaju niepełnosprawności. Najczęściej wybierane są zawody, które umożliwiają pracę w dostosowanych warunkach, w tym również w trybie zdalnym.

• Praca biurowa i administracyjna: pracownik biurowy, asystent administracyjny, specjalista ds. obsługi klienta, recepcjonista, pracownik kadr i płac.

• Obsługa klienta i sprzedaż: konsultant telefoniczny (call center), specjalista ds. e-commerce, pracownik działu zamówień, telemarketer.

• Praca zdalna: copywriter, tłumacz, specjalista ds. marketingu internetowego, analityk danych, wirtualny asystent, grafik komputerowy.

• Praca w sektorze publicznym i NGO: pracownik socjalny, doradca zawodowy, specjalista ds. dostępności, pracownik fundacji i organizacji pozarządowych.

Dofinansowanie zatrudnienia osób niepełnosprawnych

Pracodawcy zatrudniający osoby z niepełnosprawnościami mogą otrzymać dofinansowanie do wynagrodzeń ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Wysokość miesięcznego dofinansowania zależy od stopnia niepełnosprawności pracownika.

• Osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności: 2760 zł.

• Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności: 1550 zł.

• Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności: 575 zł.

Dofinansowanie może być zwiększone, jeśli pracownik ma orzeczoną chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe, epilepsję lub jest osobą niewidomą.

Pracodawcy mogą także otrzymać dofinansowanie z PFRON na wyposażenie stanowiska pracy dla osoby niepełnosprawnej, które obejmuje refundację kosztów zakupu lub wytworzenia potrzebnego wyposażenia. PFRON oferuje również inne rodzaje dofinansowań, w tym dotyczące likwidacji barier architektonicznych.

Dyskryminacja osób niepełnosprawnych na rynku pracy

Dyskryminacja osób niepełnosprawnych na rynku pracy przejawia się na różnych etapach zatrudnienia, począwszy od procesu rekrutacji aż po warunki pracy i możliwości rozwoju zawodowego.

Zgodnie z art. 18 (3a) Kodeksu pracy, w Polsce jest zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu.

Pracodawca ma obowiązek zapewnić niezbędne racjonalne usprawnienia dla osoby z niepełnosprawnością, która pozostaje z nim w stosunku pracy, uczestniczy w procesie rekrutacji, odbywa szkolenie, staż, przygotowanie zawodowe lub praktyki zawodowe poprzez przeprowadzenie koniecznych w konkretnej sytuacji zmian lub dostosowań do szczególnych, zgłoszonych pracodawcy potrzeb wynikających z niepełnosprawności danej osoby.

Pracodawcy mogą dopuszczać się dyskryminacji już na etapie rekrutacji, np. organizując spotkania w miejscach niedostępnych dla osób z niepełnosprawnościami (brak windy, podjazdu).